9 września – Bł. Aniela Salawa
Aniela Salawa urodziła się w 1881 r. w wielodzietnej, ubogiej rodzinie chłopskiej w Sieprawie pod Krakowem. Jej rodzice byli bardzo pobożni, a matka mimo wielu zajęć i obowiązków nie zaniedbywała wspólnej modlitwy rodzinnej, głośnego czytania książek i czasopism religijnych. Aniela odznaczała się niezwykłą urodą. Ukończyła jedynie dwie klasy szkoły elementarnej, ponieważ musiała pomagać matce przy gospodarstwie. Mimo wątłego zdrowia zawsze była bardzo chętna do pracy. Jako młoda dziewczyna jesienią 1897 r. udała się do Krakowa, gdzie podjęła pracę jako służąca. W dwa lata później bardzo przeżyła śmierć swojej dwudziestopięcioletniej siostry. Uświadomiła sobie wówczas, jak bardzo kruche jest życie.
Po głębokim namyśle zdecydowała się na złożenie ślubu dozgonnej czystości. W 1900 r. przystąpiła do Stowarzyszenia Sług Katolickich św. Zyty, którego zadaniem było niesienie pomocy służącym. Miała więc okazję, aby bardzo owocnie prowadzić apostolstwo w gronie koleżanek, dla których była przykładem chrześcijańskiego życia. Wywierała bardzo silny wpływ na otoczenie. Dzieliła się pożywieniem i pieniędzmi z biedniejszymi od siebie. Garnęły się do niej kobiety, dla których była matką i przyjaciółką. W 1912 r. Aniela Salawa wstąpiła do III zakonu św. Franciszka i złożyła profesję. Modlitwa umacniała ją w cierpliwym dźwiganiu codziennego krzyża. Wszelkie urazy i poniżenia składała w ofierze Bogu za grzeszników. Umiała przebaczać i odpłacać dobrem za zło. W czasie I wojny światowej – mimo że bardzo pogorszył się jej stan zdrowia, nasiliły się dolegliwości płuc i żołądka – pomagała w krakowskich szpitalach, niosąc pomoc i wsparcie rannym żołnierzom. Opiekowała się także jeńcami wojennymi. W 1916 r. podupadła jednak na zdrowiu tak, że konieczna stała się hospitalizacja. Po wypisaniu ze szpitala nie mogła już podjąć pracy zarobkowej. Ostatnie pięć lat życia spędziła w nędzy, z pogodą ducha dźwigając krzyż choroby. Swoje cierpienia ufnie ofiarowała Chrystusowi jako wynagrodzenie za grzechy świata. W tym czasie wiele też modliła się, czytała, rozmyślała. Obdarzona została przeżyciami mistycznymi. Zmarła na gruźlicę w 1922 r. w krakowskim szpitalu św. Zyty. Umierała samotnie, opuszczona przez wszystkich, wśród straszliwych cierpień, ale w głębokim zjednoczeniu z Chrystusem. Beatyfikowana została 13 sierpnia 1991 r. przez św. Jana Pawła II na krakowskim Rynku.
9 września w kalendarzu
1923 – ukazał się pierwszy numer „Gościa Niedzielnego”;
1955 – ur. biskup pomocniczy archidiecezji białostockiej Henryk Ciereszko;
1976 – biskupi polscy wystosowali apel do władz o zaniechanie wszelkich represji wobec robotników oraz do społeczeństwa o pracę nad poprawą trudnej sytuacji ekonomicznej kraju;
2006 – sakra obecnego metropolity częstochowskiego abp. Wacława Depo.
8 września – Święto Narodzenia Najświętszej Maryi Panny
Nie wiemy dokładnie, kiedy narodziła się Maryja, a data tego święta wynika z tradycji kultu maryjnego. Narodzenie Maryi było bezpośrednią zapowiedzią przyjścia Zbawiciela. Ojcowie Kościoła mówili, że Maryja poprzedza przyjście Mesjasza tak, jak nastanie jutrzenki zapowiada pełny blask dnia. W kanonie Pisma Świętego nie znajdujemy opisu narodzenia i dzieciństwa Maryi, choć temat ten podejmują liczne apokryfy m. in. „Protoewangelia Jakuba”. Trudno jednak na podstawie tych pism odtworzyć prawdziwe wydarzenia z życia Matki Bożej.
Tradycja mówi o tym, że jej rodzicami byli św. Anna i św. Joachim, którzy doczekali się córki dopiero w późnym wieku. Należy pamiętać, że Kościół wyznaje wiarę w niepokalane (ale nie dziewicze, jak w przypadku Jezusa Chrystusa) poczęcie Maryi, która została w ten sposób zachowana od skażenia grzechem pierworodnym. O randze święta Narodzenia NMP świadczy fakt, iż uroczystość Niepokalanego Poczęcia Maryi jest obchodzona 8 grudnia, czyli dziewięć miesięcy przed wspomnieniem jej narodzin. Historia święta sięga czasu poświęcenia jerozolimskiego kościoła św. Anny, wzniesionego w V w. na domniemanym miejscu urodzenia Maryi. Z Jerozolimy, gdzie otaczało się czcią figurkę Maryi jako małego dzieciątka, święto przeniesiono w VI w. do Konstantynopola, a następnie na Zachód. Pod koniec VIII wieku w Rzymie obchodzono je bardzo uroczyście z procesją stacyjną przy świecach i pochodniach. Współcześnie kult Maryi Dzieciątka (Madonna Bambina) jest silnie rozpowszechniony we Włoszech. W polskiej tradycji święto nosi także nazwę święta Matki Bożej Siewnej i jest związane z poświęceniem ziarna na nowy zasiew.
8 września w kalendarzu
1565 – na Florydzie utworzono pierwszą parafię katolicką w Ameryce Północnej;
1717 – uroczysta koronacja obrazu Matki Bożej Częstochowskiej;
1845 – John Henry Newman przeszedł z anglikanizmu na katolicyzm;
1875 – bł. Arnold Janssen założył Zgromadzenie Słowa Bożego (werbistów);
1877 – objawienia Matki Bożej w Gietrzwałdzie;
1939 – powstało zgromadzenie Małych Sióstr Jezusa;
1968 – Ryszard Siwiec dokonał samospalenia na Stadionie Dziesięciolecia w proteście przeciw agresji wojsk Układu Warszawskiego na Czechosłowację;
2000 – konsekracja katedry katolickiej w Irkucku;
2012 – ingres abp. Marka Jędraszewskiego (obecnie metropolity krakowskiego) do katedry w Łodzi;
2013 – sakra obecnego biskupa kaliskiego Damiana Bryla.
7 września – Św. Melchior Grodziecki
Melchior urodził się w szlacheckiej rodzinie w Cieszynie ok. 1584 r. W 1603 r. wstąpił do jezuitów w Brnie. Pierwsze lata kapłańskiego życia spędził w Pradze i innych miejscowościach tego kraju, gdzie głosił kazania i spowiadał w języku czeskim, który poznał w czasie nowicjatu i studiów w Czechach.
Kiedy wybuchła wojna trzydziestoletnia (1618-1648), Melchiora wysłano w charakterze kapelana wojskowego do Koszyc. Kiedy wojska Rakoczego zajęły to miasto, aresztowano także kapłanów, którzy szukali schronienia na zamku, i skazano ich na śmierć. Po północy z 7 na 8 września 1619 r. hajducy udali się w towarzystwie pastora na zamek. Najpierw usiłowali nakłonić kapłanów do wyrzeczenia się wiary katolickiej. Kiedy zaś groźby okazały się daremne, na miejscu zamordowali miejscowego księdza, a nad jezuitami zaś zaczęli się znęcać i torturować ich, aby wymusić na nich odstępstwo. Ciała kroili nożami i wyrywali kawały obcęgami. Świeże rany przypalali pochodniami. Głowy okręcali sznurem i ściskali tak mocno, że oczy wychodziły na wierzch. Wśród niesłychanych mąk obaj jezuici powtarzali tylko imiona Pana Jezusa i Najświętszej Maryi Panny. Kiedy wreszcie siły katów opadły, dobili oni swoje ofiary obcinając im głowy toporem. Ciała męczenników wrzucono do kloaki. Wieść o dokonanej zbrodni obiegła lotem błyskawicy Koszyce. Wywołała oburzenie nawet wśród protestantów. Rada miejska poleciła katowi pogrzebać ciała kapłanów. Po kilkakrotnej zmianie miejsca spoczęły one w klasztorze urszulanek. Liczne łaski i cuda przypisywane wstawiennictwu Melchiora i jego towarzyszy oraz kult zataczający coraz większe kręgi w Słowacji, na Węgrzech, na Morawach i na Śląsku doprowadziły do rozpoczęcia procesu beatyfikacyjnego już w roku 1628.
7 września w kalendarzu
1921 – rozpoczął działalność Legion Maryi;
1931 – zmarł bł. ks. Ignacy Kłopotowski;
1939 – kapitulacja załogi Westerplatte;
1989 – w Polsce rozwiązano ZOMO.
6 września – Bł. Michał Czartoryski
Jan Franciszek Czartoryski urodził się 19 lutego 1897 roku w Pełkiniach koło Jarosławia. Był szóstym z jedenaściorga dzieci Witolda i Jadwigi z domu Dzieduszyckiej. W 1926 roku wstąpił do seminarium duchownego obrządku łacińskiego we Lwowie. Po krótkim pobycie opuścił je, a rok później rozpoczął nowicjat u dominikanów w Jarosławiu. W zakonie otrzymał imię Michał. W 1931 roku przyjął święcenia kapłańskie. Pełnił funkcję wychowawcy braci nowicjuszy oraz studentów.
Wiosną 1944 roku o. Czartoryski został skierowany do klasztoru na Służewie w Warszawie. W czasie Powstania Warszawskiego pełnił funkcję kapelana. Większość czasu spędzał w szpitalu zorganizowanym w piwnicach jednego z budynków. W nocy z 5 na 6 września odziały Armii Krajowej wycofały się z Powiśla do Śródmieścia. W szpitalu pozostali ciężko ranni żołnierze, kilka osób z personelu medycznego, cywile i o. Michał. Niemcy wyprowadzili cywilów i sanitariuszki, pozwalając im opuścić miasto. O. Czartoryski, mimo zachęt, aby w cywilnym przebraniu również wyszedł ze szpitala, postanowił zostać. Miał powiedzieć, że „szkaplerza nie zdejmie i rannych, którzy są zupełnie bezradni i unieruchomieni w łóżkach, nie opuści”. Tego samego dnia około godziny 14 w szpitalnym pomieszczeniu został rozstrzelany wraz z ciężko rannymi powstańcami. Później ciała zabitych spalono na barykadzie. O. Michał Czartoryski znalazł się w gronie 108 męczenników II wojny światowej, których Jan Paweł II ogłosił błogosławionymi 13 czerwca 1999 roku w Warszawie.
6 września w kalendarzu
1522 – okręt „Victoria” z ekspedycji Ferdynanda Magellana jako pierwszy w historii opłynął ziemię;
1933 – ur. biskup pomocniczy diecezji bielsko-żywieckiej Janusz Zimniak (zm. 24 maja 2024 r.);
1991 – rząd rosyjski uznał niepodległość Litwy, Łotwy i Estonii;
1944 – w Powstaniu Warszawskim zginął dominikanin bł. o. Michał Czartoryski;
1944 – PKWN wydał dekret o reformie rolnej w Polsce nacjonalizujący majątki większe niż 50 ha;
1967 – ur. biskup pomocniczy archidiecezji krakowskiej Damian Muskus.
5 września – Św. Matka Teresa z Kalkuty
Agnes Gonxha Bojaxhiu urodziła się 26 sierpnia 1910 r. w Skopje (dziś Macedonia) w rodzinie albańskiej. Została ochrzczona następnego dnia i ten dzień obchodziła później jako swoje urodziny. W wieku 18 lat wstąpiła do irlandzkiego zgromadzenia loretanek i wyjechała do Indii. Podczas pobytu w Kalkucie zetknęła się z wielką biedą i postanowiła założyć instytut zakonny, który zająłby się opieką nad najuboższymi. W 1948 r., po 20 latach życia zakonnego, opuściła mury klasztorne, żeby pomagać biednym i umierającym w slumsach Kalkuty. Przez dwa lata oczekiwała na decyzję władz kościelnych, by w 1950 r. móc założyć Zgromadzenie Misjonarek Miłości i zamienić habit na sari – tradycyjny strój hinduski.
Misjonarki miłości prowadzą w Indiach i na całym świecie sierocińce, jadłodajnie, domy dla chorych i umierających. W ciągu długiego życia Matka Teresa przemierzała niezmordowanie cały świat, zakładając placówki swej wspólnoty i pomagając na różne sposoby najuboższym. W 1963 założyła męską wspólnotę czynną Braci Misjonarzy Miłości, a w 1976 – wspólnotę kontemplacyjną dla sióstr i braci. Matka Teresa zmarła na zawał serca w domu macierzystym swego zgromadzenia w Kalkucie 5 września 1997 r. w opinii świętości. Jan Paweł II już w 1999 r., a więc zaledwie dwa lata po jej śmierci wydał zgodę na oficjalne rozpoczęcie procesu beatyfikacyjnego, chociaż przepisy kościelne wymagają minimum pięciu lat na podjęcie takich działań. Matka Teresa kanonizowana została przez papieża Franciszka 4 września 2016 r.
5 września w kalendarzu
1914 – Józef Piłsudski utworzył w Kielcach Polską Organizację Narodową;
1997 – zmarła Matka Teresa z Kalkuty.
4 września – Błogosławione Maria Stella i Towarzyszki – męczennice z Nowogródka
11 sióstr nazaretanek pracowało z dziećmi i młodzieżą w Nowogródku, obecnie na Białorusi. Zamordowane zostały przez nazistów w czasie II wojny światowej.
Po wybuchu wojny Nowogródek dostał się w ręce sowieckie i siostrom odebrano szkołę. Podjęły jednak działalność charytatywną oraz tajne nauczanie – polskiego, religii i historii. W 1941 r., po wkroczeniu na te tereny Niemców, nastąpiła masowa eksterminacja ludności żydowskiej i represje wobec Polaków. W lipcu 1943 r. okupanci aresztowali 120 osób przeznaczonych na rozstrzelanie. Zagrożony egzekucją był m.in. jedyny kapłan w okolicy, ks. Aleksander Zienkiewicz. Siostry zgłosiły się na gestapo, by ofiarować za skazanych życie. Aresztowanym zamieniono karę śmierci na roboty w Niemczech, nielicznych uwolniono. Wszyscy wywiezieni oraz ksiądz przeżyli wojnę. 31 lipca wieczorem nazaretanki otrzymały wezwanie na komisariat. 1 sierpnia rozstrzelano je bez sądu i bez wyroku w pobliskim lesie. Najstarsza z sióstr (bł. Maria Stella) miała 55 lat, najmłodsza – 27. Zostały beatyfikowane przez Jana Pawła II 5 marca 2000 r.
4 września w kalendarzu
1903 – św. Pius X wybrany papieżem;
1939 – „Krwawy poniedziałek” w Częstochowie – żołnierze Wehrmachtu zastrzelili na ulicach 300-500 mieszkańców miasta;
2016 – kanonizacja Matki Teresy z Kalkuty.
3 września – Św. Grzegorz Wielki
Grzegorz urodził się w 540 r. Jego rodzice, św. Gordian i św. Sylwia, doznają chwały ołtarzy. Na jego wychowanie miały dość duży wpływ również jego ciotki: św. Farsylia i św. Emiliana, które mieszkały razem z jego najbliższą rodziną. Grzegorz piastował różne urzędy cywilne, aż doszedł do stanowiska prefekta (namiestnika) Rzymu. Niespodziewanie opuścił tak eksponowane stanowisko i wstąpił do benedyktynów. We własnym domu założył klasztor dla dwunastu towarzyszy. Założył też sześć innych klasztorów w swoich dobrach na Sycylii.
Został wybrany na stolicę Piotrową w 590 roku, choć w pokorze wymawiał się od tego. Na początku swoich rządów Grzegorz nadał sobie pokorny tytuł, który równocześnie miał być programem jego pontyfikatu: „servus servorum Dei” – sługa sług Bożych. Historia nazwała go „apostołem ludów barbarzyńskich”, ponieważ nawrócił wiele narodów. Gdy Rzym w 590 r. nawiedziła zaraza, Grzegorz zarządził pokutną procesję dla odwrócenia klęski. Podczas procesji nad mauzoleum Hadriana zobaczył anioła chowającego wyciągnięty, skrwawiony miecz. Wizję tę zrozumiano jako koniec plagi. Grzegorz codziennie głosił słowo Boże. Odnowił też życie kościelne, zreformował i ujednolicił liturgię i śpiew kościelny. Od jego pontyfikatu pochodzi zwyczaj odprawiania 30 Mszy św. za zmarłych – zwanych gregoriańskimi. Grzegorz pozostawił po sobie bogatą spuściznę literacką. Zmarł w 604 r.
3 września w kalendarzu
1783 – zawarto pokój kończący wojnę o niepodległość Stanów Zjednoczonych;
1939 – „dziwna wojna” – Francja i Wielka Brytania wypowiedziały wojnę III Rzeszy;
1953 – weszła w życie Europejska Konwencja Praw Człowieka;
2000 – beatyfikacja papieży Piusa IX i Jana XXIII.
2 września – Błogosławieni męczennicy paryscy
Wielka Rewolucja Francuska (1789-1799) miała wśród swoich celów m.in. zniesienie katolicyzmu we Francji. Uchwalona 12 lipca 1790 r. „Konstytucja cywilna kleru” zakładała zniesienie konkordatu z 1516 r., podporządkowanie Kościoła państwu i przejęcie majątków kościelnych i klasztornych. Duchowni zostali zobowiązani do ceremonialnego składania tzw. przysięgi konstytucyjnej, co było równoznaczne z wypowiedzeniem posłuszeństwa Ojcu Świętemu i Stolicy Apostolskiej. Ci, którzy odmówili, poddawani byli represjom.
W okresie rewolucji śmierć poniosło kilkanaście tysięcy katolików: duchownych, zakonników i świeckich. Największą grupę stanowią męczennicy z Paryża, gdzie między 2 a 6 września 1792 r. (w czasie tzw. masakr wrześniowych) zamordowano około 1400 osób, w tym ok. 300 duchownych i zakonników. Ponad 100 osób, w większości prezbiterów, zginęło w klasztorze karmelitów przy Rue de Vaugir. Wśrod nich byli franciszkanie: Jan Franciszek Burté, Apolinary Morel i Seweryn Girault. Zostali oni beatyfikowani 17 października 1926 r. przez papieża Piusa XI w gronie 191 osób, których męczeństwo udało się udokumentować.
2 września w kalendarzu
1792 – w Paryżu rozpoczęły się masakry aresztowanych przedstawicieli szlachty i duchowieństwa;
1900 – w pruskich szkołach publicznych wprowadzono przedmiot: wychowanie seksualne;
1939 – Niemcy założyli obóz koncentracyjny w Stutthofie, tego samego dnia trafiło tam 250 Polaków z Gdańska;
1945 – powstała konspiracyjna organizacja Wolność i Niezawisłość (WiN);
1960 – ur. biskup pomocniczy diecezji koszalińsko-kołobrzeskiej Krzysztof Zadarko;
2000 – otwarto Polski Cmentarz Wojenny w Miednoje.
1 września – Bł. Bronisława
Urodziła się ok. 1204 r. w Kamieniu Wielkim, w zamożnej rodzinie Odrowążów. Została wychowana w środowisku żywej wiary, szlachetności i pobożności. W wieku 16 lat wstąpiła do klasztoru norbertanek w Krakowie i wkrótce została przełożoną klasztoru.
Klasztor był wielokrotnie zajmowany przez zwalczające się armie, siostry musiały wówczas chronić się w pobliskich lasach. Najtragiczniejsze wydarzenie w dziejach klasztoru i bł. Bronisławy to najazd tatarski w 1241 r. Siostry ukryły się wówczas wśród zalesionych skał, które dotąd noszą nazwę Skał Panieńskich, a klasztor został splądrowany i spalony. Bronisława umiała na różne dramatyczne wydarzenia towarzyszące jej życiu spojrzeć z perspektywy wiary. Miała widzenie Chrystusa, który obiecał jej: „Bronisławo, krzyż Mój jest twoim, lecz i chwała Moja twoją będzie”. Od św. Jacka nauczyła się modlitwy różańcowej, którą wzbogaciła duchowość swojego zakonu. Umarła w 1259 roku.
1 września w kalendarzu
1364 – powstała Akademia Krakowska (obecnie Uniwersytet Jagielloński);
1863 – został utworzony Międzynarodowy Czerwony Krzyż;
1939 – rozpoczęła się II wojna światowa;
1949 – ur. emerytowany biskup diecezji drohiczyńskiej Tadeusz Pikus;
1984 – sakra biskupa seniora diecezji zamojsko-lubaczowskiej Jana Śrutwy.
31 sierpnia – Św. Józef z Arymatei
Józef z Arymatei był członkiem Sanhedrynu, najwyższej władzy żydowskiej w zakresie spraw państwowych, prawnych i religijnych. Według ewangelistów Mateusza i Jana, Józef był uczniem Jezusa. Nie zgodził się z decyzją Sanhedrynu skazującą Jezusa na śmierć. Po ukrzyżowaniu poprosił Piłata o wydanie ciała Jezusa. Uczestniczył w zdjęciu Go z krzyża oraz w pogrzebie. Według św. Mateusza „Józef zabrał ciało, owinął je w czyste płótno i złożył w swoim nowym grobie, który kazał wykuć w skale”.
Według późnośredniowiecznej legendy o królu Arturze i rycerzach okrągłego stołu, arcykapłani na wieść o zmartwychwstaniu Jezusa wtrącili Józefa z Arymatei do lochu. Jezus nie zapomniał jednak oddanej Mu przysługi i po swym zmartwychwstaniu ukazał mu się w więzieniu, przekazując kielich, do którego według jednych Nikodem, a według innych – Józef – zebrał po zdjęciu z krzyża krew, jaka wypływała z ran Jezusa. Był to ten sam kielich, którym Jezus posługiwał się podczas Ostatniej Wieczerzy. Kielich ten, nazwany Graalem, stanowi główny wątek tej legendy. Mówi ona, że Józefa po kilku latach miał uwolnić z więzienia sam cesarz, który zabrał go do Rzymu. Potem wysłał Józefa do Anglii, gdzie kielich niebawem zaginął i poszukiwali go rycerze króla Artura.
31 sierpnia w kalendarzu
1939 – prowokacja gliwicka: Niemcy sfingowali napad Polaków na radiostację w Gliwicach, żeby dać sobie pretekst do wojny z Polską;
1980 – w Gdańsku podpisano porozumienia miedzy strajkującymi robotnikami a rządem PRL.
30 sierpnia – Św. Małgorzata Ward
Żyła w Anglii za panowania Elżbiety I, w czasie prześladowań katolików. Pochodziła z rodziny arystokratycznej, była damą dworu księżnej Whitall w Londynie. Małgorzata odwiedzała w więzieniu i umacniała w wierze swego znajomego, ks. Wilhelma Wattsona, który nie chciał podpisać ustawy parlamentu uznającej króla Anglii głową Kościoła w tym kraju i odmówił złożenia przysięgi królowej jako swojemu najwyższemu duchowemu przełożonemu. Pomogła też kapłanowi uciec z więzienia dostarczając mu linę. Nie udało się jednak zatrzeć śladów ucieczki i kobieta została aresztowana.
Mimo tortur nie ujawniła miejsca, w którym ukrywał się ks. Wattson, nie wyparła się też katolicyzmu i odmówiła prawa łaski, gdyż warunkiem jej uzyskania był udział w protestanckich obrzędach religijnych. Została powieszona 30 sierpnia 1588 r. wraz z ks. Ryszardem Leigh, Ryszardem Martinem i Edwardem Shelleyem, również skazanymi za pomoc duchownym katolickim. Beatyfikował ją Pius XI w 1929 r., a kanonizował Paweł VI w 1970 r. w grupie czterdziestu męczenników Anglii i Walii.
30 sierpnia w kalendarzu
1546 – w zdominowanej przez kalwinów Genewie ukazał się dekret zabraniający nadawania dzieciom imion innych niż biblijne;
1980 – w Szczecinie komisja rządowa i przedstawiciele strajkujących podpisali porozumienia, na mocy których władze PRL zobowiązały się do realizacji 21 postulatów, w tym utworzenia niezależnych samorządnych związków zawodowych.
29 sierpnia – Wspomnienie męczeństwa św. Jana Chrzciciela
Św. Jan Chrzciciel jest jedynym poza Matką Bożą świętym, którego Kościół czci w ciągu roku więcej niż raz: 24 czerwca – w dniu jego narodzin, i 29 sierpnia – we wspomnienie jego męczeńskiej śmierci. Jan był jedynym synem kapłana Zachariasza i Elżbiety, krewnej Maryi. Jego cudowne narodziny – na 6 miesięcy przed narodzinami Jezusa – zwiastował archanioł Gabriel. Jak podaje Ewangelia, już w łonie matki św. Jan poruszył się z radości podczas spotkania z ciężarną Maryją. Jako młody człowiek Jan udał się na pustynię, gdzie prowadził ascetyczny tryb życia. Ciągnęły do niego tłumy, które nauczał, wzywał do nawrócenia i chrzcił wodą. Zapowiadał rychłe przyjście Mesjasza. Ochrzcił też Jezusa, o którym zaświadczył: „Oto Baranek Boży, który gładzi grzechy świata”.
Jan upominał tetrarchę Galilei Heroda Antypasa, krytykując jego niemoralne małżeństwo z bratową – Herodiadą. Wtrącony został za to do więzienia. Ewangeliści opisują, że Herod podczas uczty poruszony pięknym tańcem córki Herodiady obiecał spełnić każdą jej prośbę. Ta zaś za namową swej matki poprosiła o głowę Jana Chrzciciela. Zginął ścięty mieczem. Był ostatnim prorokiem Starego Testamentu. Jezus powiedział o nim: „Między narodzonymi z niewiast nie powstał większy od Jana Chrzciciela”.
29 sierpnia w kalendarzu
1178 – antypapież Kalikst III zakończył schizmę i podporządkował się papieżowi Aleksandrowi III;
1259 – zm. bł. Bronisława;
1909 – odnowienie Zgromadzenia Księży Marianów;
1939 – Niemcy wystosowały ultimatum wobec Polski;
1942 – zm. bł. Sancja Szymkowiak;
2009 – sakra i ingres biskupa opolskiego Andrzeja Czai.
28 sierpnia – Św. Augustyn
Urodził się w roku 354 w Tagaście w północnej Afryce. Jego matka, św. Monika pochodziła z rodziny chrześcijańskiej, dlatego pragnęła, by jej syn przyjął chrzest. Ojciec Augustyna był poganinem, co utrudniało chrześcijańską edukację dziecka. Pragnienie matki spełniło się dopiero po 33 latach. Augustyn przez wiele lat pozostał rozdarty między wpływem matki i ojca. Jako młodzieniec związał się z pewną kobietą, miał z nią syna Adeodatusa. Później kontynuował studia. Poszukiwał prawdy. W Piśmie Świętym nie znalazł niczego, co by mu odpowiadało, więc utrzymywał się w swoim sceptycyzmie i stoicyzmie. W 383 r. powędrował do Rzymu, gdzie przez rok uczył się retoryki. Następnie przeniósł się do Mediolanu, gdzie nastąpiło jego nawrócenie. Słuchał kazań św. Ambrożego, który zaimponował mu wymową i głębią. Zaczął zgłębiać naukę chrześcijańską i wkrótce poprosił o chrzest. Augustyn postanowił powrócić do Afryki, by nawracać współziomków i pozyskiwać ich dla Chrystusa. Po przybyciu do Tagasty rozdał swoją majętność pomiędzy ubogich i zamieszkał z przyjaciółmi – św. Alipiuszem i Ewodiuszem, oddając się modlitwie, dyskusji na tematy religijne i studiom Pisma Świętego. W 391 r. Augustyn wraz z przyjaciółmi udał się do Hippony, gdzie postanowił założyć klasztor i tam spędzić resztę swego życia. Niebawem został kapłanem, a potem biskupem. Nadal prowadził życie wspólne, w którym formował przyszłych biskupów i kapłanów. Po długich latach doświadczenia ułożył dla nich regułę, która w przyszłości miała się stać podstawą dla wielu rodzin zakonnych.
Augustyn wypowiedział nieubłaganą walkę błędom, jakie za jego czasów nękały Kościół: manicheizmowi, donatyzmowi i pelagianizmowi. Zmarł w 430 r. Jest jednym z czterech wielkich doktorów Kościoła Zachodniego.
28 sierpnia w kalendarzu
1938 – ur. były nuncjusz apostolski w Polsce i emerytowany prymas Polski abp Józef Kowalczyk.
27 sierpnia – Św. Monika
Monika była matką św. Augustyna, któremu wymodliła głębokie nawrócenie. Urodziła się ok. 332 r. w Tagaście w północnej Afryce w rodzinie chrześcijańskiej. Wydano ją za pogańskiego urzędnika Patrycjusza. Małżeństwo nie było dobrane. Mąż miał niezrównoważony i popędliwy charakter. Jednak po latach, pod wpływem dobroci i łagodności żony, na krótko przed śmiercią przyjął chrzest. Mieli trójkę dzieci, w tym Augustyna, który dorastając stał się zmartwieniem owdowiałej matki. Prowadził swobodny, rozrywkowy styl życia. Związał się też z wyznawcami manicheizmu.
Monika przez wiele lat modliła się w jego intencji. Została wysłuchana. Zmarła w Ostii w 387 r. – w roku, w którym Augustyn przyjął chrzest. Syn złożył świadectwo o życiu matki w swoich „Wyznaniach”. Jest patronką kobiet przeżywających trudności małżeńskie, będących ofiarami zdrady czy przemocy, oraz matek, które mają problemy z dziećmi.
27 sierpnia w kalendarzu
387 – zm. św. Monika;
2005 – ingres kard. Stanisława Dziwisza (obecnie arcybiskupa seniora) do katedry na Wawelu w Krakowie.
26 sierpnia – Uroczystość Matki Bożej Częstochowskiej
Ikona Czarnej Madonny z Jasnej Góry należy do najbardziej znanych wizerunków Matki Bożej, który w sposób szczególny wpisał się w historię Polski i naznaczył trwałym rysem religijność Polaków. Ikona ta ma swoje źródła na wschodzie i jej czczona także w prawosławiu.
Obraz przedstawia Najświętszą Maryję Pannę trzymającą na lewym ręku Dzieciątko Jezus. Matka Boża jest zwrócona do wiernych, a twarz Jezusa w kierunku pielgrzyma, nie zatrzymując jednak na nim wzroku. Prawy policzek Madonny znaczą dwie rysy przecięte trzecią na linii nosa. Na szyi zaś widać sześć cięć. Dzieciątko, przyodziane w sukienkę koloru karminowego, trzyma w lewej ręce księgę, prawą zaś unosi ku górze, w geście błogosławieństwa. Prawa ręka Maryi spoczywa na piersi, wskazując na Syna, Zbawiciela świata. Dominującym elementem ikony są złocone nimby wokół głowy Matki Bożej i Jezusa – to symbole Boga Ojca. Częstochowska ikona prezentuje najstarszy typ ikony Matki Boskiej z Dzieciątkiem Jezus na ręku, tzw. Hodegetrię, czyli wskazującą drogę.
Wedle legendy obraz miał zostać namalowany na stole, przy którym posilała się Święta Rodzina, w tym Matka Boża. Jednak na odmienną genezę obrazu wskazują badania prof. Wojciecha Kurpika z końca ub. wieku. Obraz miałby pochodzić z XIII-XIV wieku z terytorium Bałkanów, ze szkoły w Ochrydzie. Następnie, miał trafić na Węgry, na dwór Andegawenów w Budzie. A skoro był poważnie uszkodzony, został tam poddany konserwacji i przemalowany w stylu włoskim. gdyż na dworze węgierskim przebywało wówczas grono artystów włoskich. Dopiero stamtąd obraz miał zostać przekazany bezpośrednio do Polski, a wedle tego uczonego miała tego dokonać królowa Jadwiga. Jednak bardziej prawdopodobne jest, że obraz w II połowie XIV stulecia znajdował się w kaplicy zamkowej w Bełżcu na Rusi Czerwonej. Tam otaczali go kultem także prawosławni. Książę opolski Władysław jako namiestnik króla Ludwika Węgierskiego na Rusi, w obawie przed najazdami tatarskimi, zabrał ikonę z Bełżca. Według Piotra Risiniusa i jego „Historia pulchra” z 1523 roku, obraz miał dotrzeć do Częstochowy 31 sierpnia 1384 roku i został oddany paulinom sprowadzonym przezeń z Węgier w 1382 r. Niedługo potem na Jasną Gorę zaczynają przybywać liczni pielgrzymi. Nie tylko z Polski, ale – jak informuje Jan Długosz – ze Śląska, Moraw, Węgier i Prus. Aktualna, widoczna dziś wersja wizerunku Matki Boskiej pochodzi z lat 1431-1433, po kolejnej restauracji dokonanej także przez malarzy z zachodniej Europy.
Przywileje odpustowe nadane Jasnej Górze przez Stolicę Apostolską w XV wieku ugruntowały pozycję tego ośrodka jako jednego z najważniejszych sanktuariów na ziemiach polskich. W czasie reformacji Jasna Góra odgrywała doniosłą rolę, miało tu miejsce wiele konwersji na katolicyzm. Podczas „Potopu” Jasna Góra , najpierw zawarła ugodę, a następnie oparła się wojskom szwedzkim w czasie oblężenia, które trwało od 18 listopada do 26 grudnia 1655 roku. Fakt ocalenia klasztoru uznano za dowód opieki Matki Boskiej, którą król Jan Kazimierz 1 kwietnia 1656 r. r. ogłosił we Lwowie Królową Korony Polskiej.
W 1931 r. papież Pius XI ustalił na dzień 26 sierpnia uroczystość Matki Bożej Częstochowskiej. Pierwszy raz tego dnia czczono Matkę Bożą Jasnogórską w 1932 r. w ramach obchodów jubileuszu 550-lecia Jasnej Góry. Zawierzenie Matce Bożej jako oś pracy duszpasterskiej Kościoła w Polsce, kontynuował prymas Stefan Wyszyński. Opracowany przezeń w okresie uwięzienia program odnowy moralnej narodu – realizowany poprzez Wielką Nowennę – ściśle związany był z Jasną Górą i Matką Bożą Częstochowską. Prymas Tysiąclecia sam zresztą był wielkim czcicielem Matki Bożej Jasnogórskiej już od czasów swego dzieciństwa, tu też odprawił swą mszę prymicyjną. Jako biskup i prymas na Jasną Górę przybywał kiedy tylko mógł, a kopia obrazu towarzyszyła mu każdego dnia, nawet w zagranicznych podróżach. Wielkim wydarzeniem były Jasnogórskie Śluby Narodu Polskiego złożone w uroczystość Matki Bożej Częstochowskiej 26 sierpnia 1956 r. Ich tekst, nawiązujący do lwowskich ślubów Jana Kazimierza z 1656 r., oddających naród w opiekę Maryi, ułożył prymas jeszcze podczas uwięzienia w Komańczy. W ich złożeniu na Jasnej Górze, 26 sierpnia 1956 r. uczestniczyło co najmniej milion wiernych. W 1957 r. rozpoczęło się pielgrzymowanie Jasnogórskiej Ikony po po wszystkich polskich diecezjach, co trwało w kolejnych latach, stanowiąc istotny instrument ożywienia wiary Polaków, w trakcie „komunistycznej nocy”.
Na skutek tych wszystkich wydarzeń – jak i pielgrzymek Jana Pawła II do Polski – ruch pielgrzymkowy do Matki Bożej Częstochowskiej zdecydowanie wzrasta w latach 70-tych i 80-tych. Wzorem pielgrzymki warszawskiej, zainaugurowane zostały piesze pielgrzymki z innych polskich diecezji. Paradoksalnie, okres największego rozkwitu ruchu pątniczego na Jasną Górę przypadł na czas stanu wojennego. W 1982 r. sierpniowa pielgrzymka z Warszawy liczyła ok. 50 tys. osób. O silnym kulcie Matki Bożej świadczy tez fakt, że co czwarta parafia w Polsce nosi jej imię, a wezwanie Matki Boże Częstochowskiej przyjęły 252 polskie parafie.
26 sierpnia w kalendarzu
1956 – bp Michał Klepacz pod nieobecność uwięzionego prymasa Stefana Wyszyńskiego odczytał w Częstochowie tekst Ślubów Jasnogórskich;
1978 – Jan Paweł I został wybrany na papieża.
25 sierpnia – Św. Ludwik IX
Ludwik IX był królem francuskim. Urodził się w 1214 r. W wieku 12 lat wstąpił na tron po śmierci ojca. Do czasu osiągnięcia przez niego pełnoletności rządy sprawowała jego matka, św. Blanka. W 1230 r. ożenił się z Małgorzatą, córką hrabiego Prowansji. Stał na czele dwóch wypraw krzyżowych (1248, 1267) – obie skończyły się klęską. Złożony chorobą uczynił ślub, że wyruszy na wyprawę przeciwko poganom, gdy tylko odzyska zdrowie. Tak też się stało. W bitwie pod Mansurah dostał się do niewoli. Turcy zadowolili się okupem. Ludwik udał się do Palestyny, by nieść pomoc resztkom załóg chrześcijańskich. Ludwik usiłował przynajmniej układami złagodzić los chrześcijan w Ziemi Świętej. Śmierć matki, której zostawił tymczasowe rządy, zmusiła go jednak do powrotu. Mimo pierwszego niepowodzenia król nie myślał o rezygnacji ze złożonego ślubu. Dla pozyskania zwolenników objeżdżał kraj z relikwiami korony cierniowej Chrystusa i zagrzewał do ponownej wyprawy. U bram Tunisu padł ofiarą tyfusu i zmarł 25 sierpnia 1270 r.
Ludwik był wybitną osobowością. Wzorowy mąż i opiekun licznej rodziny, jako polityk – zręczny i rozważny Francję doprowadził do rozkwitu. W ciągu 40 lat swoich rządów podniósł kraj politycznie i gospodarczo. W 1242 r. odniósł zwycięstwo nad Anglią pod Saintes, odzyskując tereny północne, zajęte przez wroga. Zreformował administrację i sądownictwo, powołał do życia parlament, zreformował system monetarny. Idąc za uchwałami Soboru Laterańskiego IV (1215), zakazał pojedynków. Wydał także zarządzenie przeciwko lichwie i prostytucji. Popierał instytucje dobroczynne i zakony. Sam usługiwał chorym i rozdawał jałmużny ubogim. Żył bardzo skromnie, mnożył uczynki pokutne, czym ściągnął na siebie zarzut, że jest „królem mnichów”. Miał żywo w pamięci słowa matki, wypowiedziane do niego jeszcze w latach młodości: „Synu, wolałabym cię widzieć na marach niż w grzechu”. Odegrał poważną rolę w fundacji Sorbony. Był mecenasem sztuki, co najbardziej upamiętnia sławna kaplica Sainte-Chapelle w Paryżu.
25 sierpnia w kalendarzu
325 – sobór w Nicei podał zasady obliczania daty Wielkanocy;
1270 – zm. św. Ludwik IX;
1599 – wydano drukiem Biblię w tłumaczeniu ks. Jakuba Wujka;
1888 – Adam Chmielowski założył w Krakowie Zgromadzenie Albertynów;
1905 – ur. św. siostra Faustyna;
2000 – Episkopat Polski przyjął list o stosunku do Żydów, wyznawców religii niechrześcijańskich i niewierzących;
2004 – Jan Paweł II przekazał ikonę Matki Bożej Kazańskiej Rosyjskiemu Kościołowi Prawosławnemu.
24 sierpnia – Św. Bartłomiej
Święty Bartłomiej był jednym z dwunastu apostołów. Bibliści niemal jednogłośnie przyjmują, że Bartłomiej to biblijny Natanael. Aramejskie słowo „Bartolmaj” znaczy tyle, co „syn Tolmaja”. Jeśli Bartłomiej jest tożsamy z Natanaelem, to jego imię brzmiałoby poprawnie: Natanael bar Tholmai (Natanael, syn Tolmaja). Pochodził z Kany Galilejskiej. Niektórzy uważają, że to właśnie na weselu Bartłomieja w Kanie obecny był Chrystus z uczniami i Matką, i tam właśnie dokonał pierwszego cudu.
Natanael nie był zbyt pozytywnie nastawiony do mieszkańców Nazaretu, a tym samym do Jezusa. Jednak, kiedy Go poznał, uwierzył w Niego. Świadczy to o wielkiej prawości serca Natanaela i otwarciu na działanie łaski Bożej. Tradycja starochrześcijańska podaje, że po Zesłaniu Ducha Świętego Bartłomiej udał się do Indii i tam głosił Chrystusa. Bóg wspierał go, udzielając mu daru dokonywania cudów i uzdrawiania chorych. W Armenii miał pozyskać dla wiary Chrystusowej królewskiego brata Polimpiusza wraz z całą rodziną, za co rozgniewany król Astyages nakazał uwięzić Bartłomieja i poddać torturom, by zmusić go do wyrzeczenia się wiary. Kiedy to nie pomogło, polecił go ukrzyżować, a następnie ściąć mieczem. Od VII w. przyjęła się tradycja, że tuż przed jego śmiercią zdarto z niego skórę. Śmierć męczeńską miał ponieść ok. 70 r.
24 sierpnia w kalendarzu
70 – według tradycji tego dnia zmarł św. Bartłomiej;
79 – nagły wybuch Wezuwiusza pogrzebał Pompeje;
1456 – zakończono pierwszy druk Biblii Gutenberga;
1938 – ur. emerytowany biskup drohiczyński Antoni Dydycz.
23 sierpnia – Bł. Władysław Findysz
Władysław Findysz urodził się w 1907 roku w Krościenku Niżnym koło Krosna, w wielodzietnej rodzinie chłopskiej. Gdy miał zaledwie pięć lat, umarła jego matka, a w niedługim czasie także troje spośród rodzeństwa. W szkole poznał Sodalicję Mariańską i zaangażował się w jej działalność. W 1927 roku wstąpił do seminarium duchownego w Przemyślu i w 1932 roku przyjął święcenia kapłańskie. Przełożeni wysłali ks. Władysława w charakterze wikariusza do parafii kolejno w Borysławiu, Drohobyczu, Strzyżowie i Jaśle. Dwie pierwsze obejmowały tereny przemysłowe, zamieszkane przez ludność zróżnicowaną narodowościowo, religijnie i materialnie. Strzyżów i Jasło, duże parafie miejskie, choć mniej zróżnicowane narodowościowo, stanowiły wielkie wyzwanie dla młodego kapłana – czas posługi w nich zbiegł się z okresem II wojny światowej i okupacji hitlerowskiej. W Strzyżowie przez pierwszy rok wojny (1939-1940) ks. Władysław był administratorem parafii, gdyż zmarł tamtejszy proboszcz. W Jaśle związał się z ruchem oporu, przyjmując na siebie obowiązki kapelana. Już w 1941 r. pełnił urząd administratora, a od 1942 roku proboszcza parafii pw. świętych Apostołów Piotra i Pawła w Nowym Żmigrodzie.
Ks. Władysław przywiązywał dużą wagę do formacji wewnętrznej i zachowywania praktyk ascetycznych. Był przy tym skromny i pełen szacunku dla ludzi. W czasie okupacji hitlerowsko-sowieckiej niósł pomoc potrzebującym, zrozpaczonych podnosił na duchu, a błądzących upominał. Był świadkiem prześladowania Polaków, Żydów i przedstawicieli innych narodów. Najtrudniejszy był ostatni okres okupacji, kiedy został wysiedlony, a parafia została bez pasterza. Po zakończeniu wojny, w 1945 roku, wrócił do Nowego Żmigrodu, by zająć się pracą nad odnową moralną mieszkańców i odbudową materialną parafii. Wierni zagrożeni propagandą ateistyczną znajdowali w jego posłudze pomoc i oparcie. Organizował katolickie pogrzeby ofiar wojny i pomoc materialną dla poszkodowanych, bez względu na narodowość i wyznanie. Dzięki temu wiele rodzin łemkowskich uniknęło wysiedlenia w ramach Akcji „Wisła”. Brał udział w odbudowie miasteczka. Katechizował dzieci i młodzież, najpierw w szkole, dopóki władze komunistyczne pozwalały, a potem poza nią. Jego gorliwa działalność duszpasterska naraziła go szybko na prześladowania ze strony władz komunistycznych. Tym, którzy żyli w związkach niesakramentalnych, oferował pomoc w doprowadzeniu ich do ołtarza.
Oskarżony o złamanie dekretu o ochronie wolności sumienia i wyznania, w 1963 roku został aresztowany. Przewieziono go na komendę w Rzeszowie, gdzie był przesłuchiwany, a w jego mieszkaniu przeprowadzono rewizję. Był już wtedy ciężko chory – rozpoznano u niego raka przełyku. Postawiono mu zarzut zmuszania do praktyk religijnych. Wkrótce odbył się pokazowy proces. Skazano go na karę dwóch i pół roku więzienia. Mimo złego stanu zdrowia przez kilka miesięcy był więziony. Komuniści sprawę ks. Findysza wykorzystali dla zastraszenia innych niepokornych księży. Do gwałtownego pogorszenia zdrowia ks. Władysława przyczyniły się fizyczne i psychiczne tortury. Kiedy w lutym 1964 roku, po uchyleniu aresztu przez Sąd Najwyższy, opuszczał więzienie, był skrajnie wyczerpany. Zmarł 21 sierpnia tego roku w Nowym Żmigrodzie. Jego pogrzeb stał się okazją do manifestacji przywiązania do wiary katolickiej. Uczestniczyło w nim 130 kapłanów oraz tysiące wiernych.
23 sierpnia w kalendarzu
1838 – ur. m. Kolumba Białecka, założycielka Zgromadzenia Sióstr św. Dominika;
1939 – w Moskwie podpisano pakt Ribbentrop-Mołotow;
1948 – powstała Światowa Rada Kościołów.
22 sierpnia – Najświętsza Maryja Panna Królowa
Na kartach Apokalipsy św. Jana Maryja jest przedstawiana jako Królowa. Wynika to z bardzo bliskiej więzi, jaka łączyła Jezusa z Maryją – tak bliskiej, że Jezus udzielił Jej uczestnictwa w swoim królowaniu. Kościół już od IV wieku często nazywał Maryję Królową – zwłaszcza w licznych pieśniach, modlitwach i litaniach. Tytuł „Królowa” podkreśla stan Matki Bożej w czasach ostatecznych jako Tej, która zasiada obok swego Syna, Króla chwały. W ten sposób wypełniły się słowa Magnificat: „Oto bowiem odtąd błogosławić mnie będą wszystkie pokolenia, gdyż wielkie rzeczy uczynił mi Wszechmocny”. Maryja ma uczestnictwo w chwale zmartwychwstałego Chrystusa, gdyż miała udział w Jego dziele zbawczym. Jest Jego Matką, nosiła Go w swoim łonie, urodziła Go, zadbała o Jego wychowanie, towarzyszyła Mu podczas Jego nauczania – aż do krzyża, a potem Wieczernika w dniu Pięćdziesiątnicy.
Wspomnienie Najświętszej Maryi Panny Królowej zostało wprowadzone przez papieża Piusa XII encykliką „Ad caeli Reginam” w 1954 roku.
22 sierpnia w kalendarzu
1864 – powstał Czerwony Krzyż;
1941 – w Krakowie rozpoczął działalność podziemny Teatr Słowa, zwany też Teatrem Rapsodycznym, w którym jednym z aktorów był Karol Wojtyła;
1968 – papież Paweł VI przybył do Kolumbii – była to pierwsza w historii wizyta papieska w Ameryce Południowej;
1969 – sakra emerytowanego biskupa pomocniczego archidiecezji warmińskiej Juliana Wojtkowskiego;
1988 – rozpoczął się strajk w Stoczni Gdańskiej i Stoczni Północnej.
21 sierpnia – Św. Pius X
Giuseppe (Józef) Sarto urodził się 2 czerwca 1835 r. w Riese koło Wenecji, w rodzinie wiejskiego listonosza. Dzięki wsparciu kardynała Jakuba Monico podjął studia w seminarium w Padwie. 18 września 1858 r. otrzymał święcenia kapłańskie. Wyróżniał się jako doskonały kaznodzieja i opiekun ubogich. W 1884 r. otrzymał sakrę biskupią jako biskup Mantui. W 1892 r. Ojciec Święty mianował go patriarchą Wenecji i kardynałem. W 1903 r. po śmierci Leona XIII wybrany został papieżem.
Rozpoczął reformę prawa kanonicznego, wydał Katechizm, wprowadził reformę muzyki kościelnej i brewiarza. Zniósł konieczność przystępowania do spowiedzi przed każdym przyjęciem Komunii świętej i obniżył wiek dzieci mogących przyjąć Eucharystię. Z wielką energią zwalczał błędy modernizmu. Ustanowił Papieski Instytut Biblijny. Tuż przed rozpoczęciem I Wojny Światowej wydał specjalne orędzie nawołujące do pokoju. Zmarł już po wybuchu wojny, 21 sierpnia 1914 r. Beatyfikowany został w 1951, a kanonizowany w 1954 r.
21 sierpnia w kalendarzu
1927 – ur. biskup senior diecezji warszawsko-praskiej Kazimierz Romaniuk;
1968 – w nocy z 20 na 21 sierpnia wojska Układu Warszawskiego wkroczyły do Czechosłowacji.
20 sierpnia – Św. Bernard
Urodził się w 1090 r. w zamożnej rodzinie w Burgundii. Jako 22-latek wstąpił do surowego klasztoru cystersów w Citeaux. Do tej decyzji przekonał zresztą wszystkich swoich braci oraz ok. 30 innych towarzyszy młodości. Opowieści głoszą, że spowodowało to panikę wśród okolicznych panien, gdyż byli to najciekawsi i najwartościowsi kawalerowie. Trzy lata później Bernard założył klasztor w Clairvaux i został jego pierwszym opatem. Funkcję tę pełnił do końca życia. Stąd też krzewił dzieło cystersów na całą Europę. Założył 68 opactw.
Był człowiekiem o niesłychanie silnej osobowości. Pociągał ludzi wyjątkowym talentem oratorskim (za co zyskał przydomek „doktora miodopłynnego”), duchowością, olbrzymią wiedzą. Uznaje się go za jedną z najbardziej wpływowych postaci XII w. Był doradcą władców i biskupów. Bronił papieża w sytuacji schizmy. Stał się jednym ze współorganizatorów II krucjaty porywając swymi kazaniami tłumy ochotników. Zasłynął też jako teolog i autor pism. Odznaczał się żarliwą pobożnością, a szczególnie nabożeństwem do Męki Pańskiej i do Matki Bożej. Wchodząc do kościoła zwykł Ją pozdrawiać słowami „Ave Maria”. Legenda głosi, że raz Maryja odpowiedziała mu z figury „Salve Bernardzie”. Zmarł w Clairvaux 20 sierpnia 1153 r. Kanonizowany został w 1174 r., a papież Pius VIII w 1830 r. ogłosił go doktorem Kościoła.
20 sierpnia w kalendarzu
1153 – zm. Bernard z Clairvaux;
1914 – zm. św. Pius X;
1920 – w nocy z 19 na 20 sierpnia wybuchło II powstanie śląskie;
2022 – sakra biskupa pomocniczego archidiecezji gdańskiej Piotra Przyborka.
19 sierpnia – Św. Jan Eudes, prezbiter
Jan Eudes urodził się w 1601 r. w rodzinie wiejskiej w Ry (Normandia). Uczył się w szkole jezuickiej, gdzie m.in. tak dobrze opanował łacinę, że mógł się nią posługiwać tak dobrze jak językiem ojczystym. W 1623 roku wstąpił do znanego wówczas we Francji Oratorium Jezusa i dwa lata potem przyjął święcenia kapłańskie. Podczas zarazy niósł pomoc chorym. Powierzono mu obowiązki wędrownego kaznodziei, by głosił rekolekcje i misje. Tę wyczerpującą pracę prowadził przez 44 lata. Za podstawę obrał sobie katechizm. Systematycznie uczył dzieci i dorosłych prawd wiary i moralności. Co roku przeprowadzał 3 do 4 misji, a każda z nich trwała od 4 do 8 tygodni. Przez całe swe życie przeprowadził 110 misji. W ciągu kilkudziesięciu lat przemierzył całą Normandię, Bretonię i część Burgundii. Wielu kapłanów i sióstr zakonnych poddało się pod jego kierownictwo duchowe.
Za poradą spowiednika wystąpił z Oratorium i postanowił założyć własne zgromadzenie misyjne (eudystów) dla nauczania i katechizowania ludu, który był pod tym względem zaniedbany. Ponieważ wyróżniał się nabożeństwem do Serca Jezusa i Maryi, cześć dla tych Serc szerzył niezmordowanie żywym słowem i pismem. Założył kilka seminariów duchownych w diecezjach, w których ich jeszcze nie było. Z tych seminariów, prowadzonych przez jego duchowych synów, wyszło wielu gorliwych kapłanów. W swoich wędrówkach apostolskich zauważył, że w miastach szerzyła się rozpusta. Z powodu nędzy wiele młodych kobiet w tego rodzaju życiu widziało dla siebie jedyną szansę zdobycia utrzymania. Jan utworzył więc żeńską rodzinę zakonną do opieki nad moralnie upadłymi dziewczętami, pod nazwą Sióstr Matki Bożej od Miłości. Największe zasługi Jan Eudes położył jako niezmordowany apostoł nabożeństwa do Serca Pana Jezusa i Serca Jego Matki. Jako pierwszy wystąpił publicznie z rozpowszechnianiem nabożeństwa, które było dotąd zarezerwowane tylko dla wybranych. Rozpowszechniał wśród ludu i duchowieństwa obrazy i obrazki Najświętszych Serc, modlitwy i pobożne wezwania. U biskupów poszczególnych diecezji otrzymał zezwolenie na obchodzenie święta Serca Jezusa (20 października) i Serca Maryi (8 lutego). Ułożył do tekstu Mszy świętej i pacierzy kapłańskich osobne czytania i hymny. W roku 1650 Jan założył bractwo Serca Jezusa i Maryi. W Coutance wystawił pierwszy kościół ku czci Serca Pana Jezusa i Matki Bożej. Właśnie ta akcja przysporzyła mu jednocześnie najwięcej cierpień, bo posądzono go o herezję. Doszło do tego, że król nakazał mu usunąć się z Paryża. Kapłan bronił się – przekonywał, że teologicznie nabożeństwo to nie jest błędne, a z powodów duszpastersko-ascetycznych ma wielkie znaczenie. Zmarł w Caen 19 sierpnia 1680 r.
19 sierpnia w kalendarzu
1458 – Pius II został wybrany na papieża;
1901 – poświęcono krzyż na Giewoncie;
1920 – wybuchło II powstanie śląskie;
1934 – 90% obywateli Niemiec uznało w referendum objęcie przez Adolfa Hitlera urzędu prezydenta jako wodza i kanclerza Rzeszy;
1989 – Polska, jako pierwszy kraj bloku sowieckiego, oficjalnie dopuściła istnienie innych partii politycznych poza komunistyczną;
2002 – zakończyła się ostatnia, ósma pielgrzymka Jana Pawła II do Polski.
18 sierpnia – Bł. Sancja Szymkowiak
Młodą, zmarłą w wieku 32 lat zakonnicę szczególną sympatią darzą poznańscy studenci. Przy jej grobie modlą się przed egzaminami i chwalą sobie jej „skuteczność”. Konsekwencja w dążeniu do obranego celu charakteryzowała ją już za ziemskiego życia. Gdy Janina Szymkowiak postanowiła wstąpić do klasztoru, nie odwiedli ją od tego zamiaru nawet rodzice, którzy liczyli, że szybko wydadzą ją za mąż, a starość spędzą przy jej boku. Przyszła siostra Sancja urodziła się 10 lipca 1910 roku w Możdżanowie k. Ostrowa Wielkopolskiego. Była najmłodszym dzieckiem i zarazem jedyną córką z pięciorga dzieci Marianny i Augustyna Szymkowiaków. W domu odebrała religijne i patriotyczne wychowanie. Po zdaniu matury w Żeńskim Liceum Humanistycznym w Ostrowie Wielkopolskim przekonała rodzinę do dalszych studiów i w 1929 roku rozpoczęła studia romanistyczne na Uniwersytecie Poznańskim. Gdy zbliżał się egzamin magisterski, postanowiła wyjechać do Francji, by podszlifować język. Jak odnotowała później w swoich zapiskach, „o całej jej przyszłości zadecydowała pielgrzymka do Lourdes”, gdzie postanowiła wstąpić do Zgromadzenia Sióstr Oblatek. Rozpoczęła nawet postulat, ale po usilnych prośbach krewnych wróciła do Polski, gdzie w 1936 roku zapukała do poznańskiego klasztoru sióstr serafitek, prosząc o przyjęcie do zgromadzenia.
Siostry wspominają, że od początku odznaczała się niezwykłą gorliwością. Gdy podczas zakonnych obłóczyn s. Sancja postanowiła zostać świętą, nic nie mogło jej w tym przeszkodzić, była wierna przekonaniu, że w każdym czasie i w każdych okolicznościach życia można zostać świętym. Wytrwale realizowała raz obrany kierunek – jak to sama określiła: „oddania się Bogu na przepadłe”. Ten radykalizm czasem drażnił nieco mniej gorliwe współsiostry, ale Sancja konsekwentnie dążyła do celu. Jej życie, na pozór zwyczajne, kryło w sobie niezwykłą głębię zjednoczenia z Bogiem. Jak zanotowała w swoich zapiskach, starała się o „najwyższą doskonałość w małych rzeczach”. Pisała: „Nic nadzwyczajnego nie ma być we mnie, wszystko zwyczajne, ale niezwyczajne”. W klasztorze była furtianką, tłumaczką, wychowawczynią. Znali ją ubodzy z najbiedniejszych poznańskich dzielnic, a francuscy i angielscy jeńcy, którymi opiekowała się w czasie II wojny światowej, mówili o niej: „anioł dobroci”. W tych trudnych chwilach – wspominają serafitki – w sposób szczególny jaśniała jej silna i niezachwiana wiara, duch męstwa oraz dziecięca ufność do Boga. Wszędzie, gdzie się pojawiała, wnosiła w otoczenie ducha pokoju i nadziei, a dla cierpiących i załamanych była duchowym oparciem. Zimno i głód wyczerpały jednak wątłe siły s. Sancji. Zapadła na nieuleczalną chorobę – gruźlicę gardła. Wszelkie cierpienia znosiła jednak ze spokojem poddając się woli Bożej. Była szczęśliwa, że jeszcze przed śmiercią, 6 lipca 1942 roku złożyła śluby wieczyste w zgromadzeniu sióstr serafitek. Miesiąc później, 29 sierpnia 1942 roku zmarła. Siostrom, które były przy niej w chwili konania, powiedziała, że po śmierci będzie się wstawiać u Boga za różnymi prośbami gdyż „Miłość nie może niczego odmówić miłości”. S. Sancja w zgromadzeniu sióstr serafitek była zaledwie sześć lat. Tyle wystarczyło, skoro od dziecka chciała być świętą.
18 sierpnia w kalendarzu
1946 – oddział Józefa Kurasia ps. Ogień przeprowadził akcję rozbicia i opanowania więzienia w Krakowie, w rezultacie czego uwolniono kilkudziesięciu więźniów – żołnierzy Armii Krajowej, organizacji Wolność i Niezawisłość i Narodowych Sił Zbrojnych;
2002 – Jan Paweł II beatyfikował podczas Mszy na Błoniach krakowskich: s. Sancję Szymkowiak, abp. Zygmunta Szczęsnego Felińskiego, o. Jana Beyzyma i ks. Jana Balickiego.
17 sierpnia – Św. Jacek Odrowąż
Zaliczany jest do największych postaci XIII wieku, jednym ze szczególnie zasłużonych dominikanów i jedną z najwybitniejszych postaci średniowiecznej Europy. Dokonał drugiej, pogłębionej, ewangelizacji narodu. Posąg św. Jacka stoi w panteonie świętych na attyce kolumnady Berniniego na Placu św. Piotra w Watykanie oraz w sanktuarium Matki Bożej w Lourdes we Francji.
Święty Jacek wywodził się ze szlacheckiej rodziny Odrowążów. Jego krewnym był biskup krakowski Iwo Odrowąż. Uczęszczał do krakowskiej szkoły katedralnej i prawdopodobnie pobierał w niej nauki od Wincentego Kadłubka. Po ukończeniu szkoły otrzymał święcenia kapłańskie, następnie studiował teologię i prawo na uniwersytetach w Paryżu i Bolonii. Około lutego 1220 roku Iwo poprosił św. Dominika o wysłanie kilku zakonników z nowo powstałego Zakonu Kaznodziejskiego do Polski, on zaś wyraził życzenie, aby do zakonu wstąpiło kilku Polaków. Wówczas o przyjęcie do dominikanów poprosili Jacek Odrowąż, Czesław oraz Herman Niemiec. Św. Jacek został posłany wraz z polskimi współbraćmi oraz czterema innymi misjonarzami na pracę misyjną do krajów słowiańskich. Pierwsi w Polsce dominikanie założyli w 1222 r. klasztor w Krakowie, a następnie ewangelizował na Śląsku, na Pomorzu i na Rusi. W sumie założył lub przyczynił się od założenia kilkunastu klasztorów. Jego pracowitemu życiu towarzyszyło wiele cudów. Zmarł w Krakowie 15 sierpnia 1257.
17 sierpnia w kalendarzu
1603 – została założona Papieska Akademia Nauk;
1977 – sakra emerytowanego biskupa opolskiego abp. Alfonsa Nossola;
2002 – Jan Paweł II poświęcił bazylikę w Łagiewnikach oraz zawierzył świat Bożemu Miłosierdziu;
2012 – patriarcha Moskwy i Wszechrusi Cyryl I oraz przewodniczący KEP abp Józef Michalik podpisali w Warszawie Wspólne Przesłanie do Narodów Polski i Rosji.
16 sierpnia – Święty Stefan Węgierski, król
Stefan był synem księcia węgierskiego Gejzy i Adelajdy, córki księcia polskiego Mieszka I. Urodził się w ówczesnej stolicy Węgier, Ostrzychomiu (Esztergom) ok. 969 r. Według legendy chrztu udzielił mu św. Wojciech, biskup czeskiej Pragi, czczony jako patron Polski. Biskup Wojciech udzielił natomiast na pewno młodemu księciu sakramentu bierzmowania. W 995 roku Stefan poślubił bł. Gizelę, siostrę cesarza św. Henryka II, cesarza Niemiec. Po śmierci ojca w 997 r. i pokonaniu wielmożów objął rządy.
Jego największą zasługą jest zjednoczenie i umocnienie państwa po okresie rozbicia dzielnicowego. Rządził państwem węgierskim 41 lat. Stworzył organizację kościelną i gorliwie szerzył chrześcijaństwo. W nagrodę otrzymał od papieża Sylwestra II koronę i zaszczytny tytuł „króla apostolskiego”. Zostawił po sobie pamięć doskonałego, mądrego prawodawcy. Wyróżniał się nabożeństwem do Matki Bożej, którą zwykł nazywać „Wielką Panią Węgrów”. Wielkim ciosem dla Stefana była śmierć jedynego jego syna, św. Emeryka (Imredy) w 1031 r., który w planach Stefana miał być następcą tronu. Stefan zmarł w Ostrzychomiu 15 sierpnia 1038 roku.
16 sierpnia w kalendarzu
1569 – założono Wyższe Seminarium Duchowne we Włocławku;
1945 – Polska podpisała układ z ZSRR ostatecznie regulujący kształt granicy wschodniej;
1980 – w Gdańsku powstał Międzyzakładowy Komitet Strajkowy;
2005 – zmarł Brat Roger, założyciel wspólnoty z Taizé;
2014 – sakra biskupa pomocniczego diecezji kaliskiej Łukasza Buzuna.
15 sierpnia – Uroczystość Wniebowzięcia Najświętszej Maryi Panny
Wniebowzięcie Najświętszej Maryi Panny jest jednym z najważniejszych i najstarszych świąt maryjnych. Już w V wieku znane było w Palestynie i w Syrii. Początkowo obchodzono je tylko lokalnie w sanktuarium maryjnym niedaleko Betlejem. Od VI wieku święto zaczęło rozszerzać swój zasięg i zostało połączone ze wspomnieniem kresu życia Maryi. Było obchodzone pod różnymi nazwami: Przejścia, Zaśnięcia, Odpocznienia. Od VII wieku zostało przyjęte przez Stolicę Apostolską i przemianowane na Święto Wniebowzięcia. W Polsce Wniebowzięcie zwane jest także Świętem Matki Bożej Zielnej. Od IX wieku tego dnia w kościołach poświęca się zioła, kwiaty, kłosy zbóż i owoce. Dawniej wierzono, że takie święcone bukiety mają szczególną moc: zapewniają bezpieczeństwo i pomyślność w gospodarstwie.
W 1950 roku Papież Pius XII ustanowił Wniebowzięcie jednym z dogmatów Kościoła Katolickiego. W konstytucji apostolskiej Munificentissimus Deus ogłosił: „Niepokalana Matka Boga, Maryja zawsze dziewica, po zakończeniu biegu życia ziemskiego, została z ciałem i duszą wzięta do niebieskiej chwały”. Wyznając tę prawdę katolicy wyrażają przekonanie, iż zmartwychwstanie i wniebowstąpienie to wydarzenia, które nie dotyczą jedynie samego Jezusa Chrystusa. Nowy sposób istnienia człowieka w Bogu zapoczątkowany przez zmartwychwstanie Chrystusa staje się udziałem wszystkich, którzy łączą się z Chrystusem. W pierwszej kolejności ma w nim udział Maryja. Ten nowy sposób istnienia nie ma charakteru czysto duchowego, ale obejmuje również ludzkie ciało.
15 sierpnia w kalendarzu
1038 – zm. św. Stefan, król Węgier;
1257 – zm. św. Jacek Odrowąż;
1534 – św. Ignacy Loyola założył Towarzystwo Jezusowe;
1568 – zm. św. Stanisław Kostka;
1920 – Bitwa Warszawska – przełomowy moment wojny polsko-bolszewickiej;
1945 – prymas Polski August Hlond wydał rozporządzenie o powołaniu administracji kościelnej na Ziemiach Zachodnich i Północnych;
1954 – Radio Watykańskie przeprowadziło pierwszą transmisję modlitwy „Anioł Pański”.
14 sierpnia – Św. Maksymilian Maria Kolbe
Rajmund Kolbe urodził się w 1894 r. w Zduńskiej Woli koło Łodzi, w ubogiej, bardzo pobożnej rodzinie. Gdy miał 12 lat, ukazała mu się Maryja trzymająca w ręku dwie korony: białą, symbolizującą czystość, i czerwoną – męczeństwo. W 1910 r. Rajmund rozpoczął nowicjat u franciszkanów przyjmując imię Maksymilian. Śluby wieczyste złożył w 1914 r. i wtedy przyjął również imię Maria. Był wybitnie zdolny. Studiował w Krakowie i w Rzymie, uzyskał doktoraty z filozofii i teologii. Interesował się też matematyką. W 1917 r. w Rzymie założył Rycerstwo Niepokalanej – stowarzyszenie apostolstwa na rzecz nawrócenia przeciwników Kościoła. Po powrocie do Polski w 1919 r. zaczął rozwijać stowarzyszenie i wydawać miesięcznik „Rycerz Niepokalanej”. Pismo rozwijało się bardzo dynamicznie – jego nakład w 1939 r. liczył 750 tys. egzemplarzy. W 1927 r. o. Kolbe otrzymał od księcia Druckiego-Lubeckiego 5 morgów pola koło Warszawy. Tam powstał Niepokalanów, który stał się największym klasztorem katolickim na świecie – we wrześniu 1939 r. było tam ok. 700 zakonników i kandydatów. W latach 1931- 1935 Maksymilian prowadził misje w Japonii, po czym powrócił, by kierować Niepokalanowem.
W czasie okupacji o. Kolbe zorganizował w Niepokalanowie ośrodek pomocy dla okolicznej ludności. Aresztowany został w lutym 1941 r. W maju trafił do obozu w Auschwitz. Otrzymał numer 16670. Pod koniec lipca z bloku, w którym przebywał, uciekł jeden z więźniów. W ramach represji podczas specjalnego apelu wybrano 10 ofiar, które miały zginąć śmiercią głodową. Wśród nich znalazł się Franciszek Gajowniczek, mąż i ojciec. O. Kolbe wystąpił z szeregu prosząc, by mógł za niego ponieść śmierć. W bunkrze głodowym podnosił na duchu swoich towarzyszy. Zmarł 14 sierpnia dobity zastrzykiem fenolu. Został beatyfikowany jako wyznawca w 1971 r. przez Pawła VI, a kanonizowany jako męczennik przez Jana Pawła II 10 października 1982 r..
14 sierpnia w kalendarzu
1385 – podpisanie w Krewie unii między Polską a Wielkim Księstwem Litewskim;
1941 – w Auschwitz zginął św. Maksymilian Maria Kolbe;
1980 – początek strajku w Stoczni Gdańskiej;
1998 – w Warszawie odsłonięto Pomnik Czynu Zbrojnego Polonii Amerykańskiej;
2004 – papież Jan Paweł II rozpoczął swoją ostatnią podróż apostolską – do Lourdes we Francji.
13 sierpnia – Święci męczennicy Poncjan i Hipolit
Poncjan pochodził z rzymskiego rodu Calpurnia. Biskupem Rzymu został w 230 r. Jego pontyfikat przypadł na czas schizmy związanej z wyborem antypapieża Hipolita. Papież Poncjan wprowadził do liturgii: „Confiteor” („Spowiadam się…”, „Dominus vobiscum” („Pan z wami”) oraz śpiew psalmów. Synod rzymski pod przewodnictwem Poncjana potwierdził ekskomunikę filozofa i teologa greckiego Orygenesa, ogłoszoną przez synody aleksandryjskie w 230 i 232.
Gdy w 234 r. cesarz rzymski rozpoczął prześladowanie chrześcijan, zesłał papieża Poncjana i antypapieża Hipolita wraz z innymi duchownymi do kamieniołomów na Sardynię. Poncjan abdykował jako pierwszy – prawdopodobnie po to, aby umożliwić wybór swojego następcy, 28 września 235 r., co jest pierwszą dokładnie zapisaną datą w historii papiestwa w „Katalogu” Liberiusza z IV w. Pogodzony z Hipolitem, Poncjan zmarł na wygnaniu w październiku 235 r. Jak podaje „Martyrologium Rzymskie”, Hipolita z kolei po różnych torturach przywiązano za nogi do szyi dzikich koni, które wlokły go po ostach i cierniach, dopóki poszarpany na całym ciele nie wyzionął ducha. Ciała Poncjana i Hipolita zostały sprowadzone do Rzymu i pochowane przez papieża Fabiana. Poncjana pogrzebano w nowych biskupich katakumbach Kaliksta. W 1909 r. w katakumbach św. Kaliksta, w „krypcie papieży”, znaleziono grób św. Poncjana z napisem: „Poncjan, biskup, męczennik”.
13 sierpnia w kalendarzu
1521 – hiszpańscy konkwistadorzy zajęli stolicę państwa Azteków, Tenochtitlan;
1896 – misjonarze werbiści przybyli na Papuę Nową Gwineę, co jest uznawane za początek Kościoła katolickiego w tym kraju;
2022 – sakra biskupa pomocniczego diecezji zielonogórsko-gorzowskiej Adriana Puta.
12 sierpnia – Św. Joanna Franciszka de Chantal
Joanna urodziła się we francuskim Dijon w 1572 r. Jako 20-latka poślubiła barona Krzysztofa de Chantal, z którym miała sześcioro dzieci. Jako matka była dla swoich dzieci przykładem życia chrześcijańskiego; szczególnie uczulała je na potrzeby najuboższych. W wieku zaledwie 29 lat owdowiała. Choć była zachęcana do ponownego zamążpójścia i otrzymała interesujące propozycje matrymonialne, postanowiła oddać się wyłącznie wychowaniu dzieci i służbie Bożej.
W marcu 1604 r. spotkała św. Franciszka Salezego – od tego czasu datuje się ich wyjątkowa przyjaźń duchowa. Święty zaszczepił w niej własny styl: dobroci i życzliwości dla wszystkich, naturalnego sposobu życia, przepojonego stałą pamięcią o obecności Bożej i czynienia wszystkiego dla Boga. Joanna zarzuciła więc dotychczasową surowość, a oddawała się w wolnych chwilach posłudze chorym i ubogim. W 1610 r., zapewniwszy przyszłość dzieciom, opuściła rodzinne miasto i założyła wraz ze św. Franciszkiem Salezym pierwszy klasztor nowego zgromadzenia Sióstr Nawiedzenia Najświętszej Maryi Panny – wizytek. Zmarła podczas podróży w 1641 r.
12 sierpnia w kalendarzu
1740 – Benedykt XIV został wybrany papieżem;
1941 – w ZSRR wydano amnestię dla Polaków przebywających w łagrach;
1961 – rozpoczęła się budowa muru berlińskiego;
1963 – ur. biskup włocławski Krzysztof Wętkowski;
1972 – ostatni amerykański oddział wojskowy opuścił Wietnam.
11 sierpnia – Św. Klara
Urodziła się w Asyżu pod koniec XII wieku w zamożnej rodzinie w Asyżu. Jej losy splotły się z losami św. Franciszka, który nauczał w jej rodzinnym mieście. W roku 1212 za przykładem Franciszka zdecydowała się na ubogie życie monastyczne. Wymknęła się z domu, by oddać życie Chrystusowi, i zamieszkała w kościele św. Damiana wraz z towarzyszkami. Odtąd miejsce to stało się kolebką Zakonu Sióstr św. Klary – klarysek. Przeżyła 42 lata w klasztorze San Damiano. Zmarła 11 sierpnia 1253 roku.
Św. Klara już za życia dokonywała wielu cudów: rozmnożyła chleb dla głodnych sióstr, uzdrawiała je, wyjednała im opiekę Jezusa. Pod koniec życia doznała cudownej łaski – w noc Bożego Narodzenia, nie mogąc z powodu choroby uczestniczyć we Mszy św., otrzymała łaskę widzenia i słyszenia Pasterki, odprawianej w pobliskim kościele. Jej sposób prowadzenia wspólnoty sióstr oraz świętość życia przyczyniły się do wczesnego wyniesienia jej do chwały ołtarzy. Dokonał tego papież Aleksander IV, wcześniejszy kardynał protektor zakonu franciszkańskiego, w roku 1255. Ciało św. Klary spoczywa w asyskiej bazylice, dedykowanej jej imieniu.
11 sierpnia w kalendarzu
1253 – zm. św. Klara z Asyżu;
1264 – papież Urban IV ustanowił święto Bożego Ciała;
1937 – Nikołaj Jeżow podpisał rozkaz o rozpoczęciu tzw. operacji polskiej, w czasie której zamordowano bezpośrednio 111 091 Polaków – obywateli ZSRR;
1954 – z Uniwersytetu Jagiellońskiego usunięto wydział teologiczny;
2012 – ingres biskupa diecezji zamojsko-lubaczowskiej Mariana Rojka do katedry w Zamościu.
10 sierpnia – Św. Wawrzyniec
Wawrzyniec był jednym z siedmiu diakonów Kościoła rzymskiego za czasów papieża Sykstusa II. Administrował majątkiem Kościoła w Rzymie, a jednocześnie miał zleconą opiekę nad ubogimi. Namiestnik, który prześladował chrześcijan, zażądał od niego oddania całego majątku kościelnego. Wawrzyniec miał wówczas poprosić o kilka dni, aby mógł zebrać skarby Kościoła i pokazać je namiestnikowi. Kiedy nadszedł oznaczony dzień, diakon zgromadził wszystką biedotę Rzymu, którą wspierała gmina chrześcijańska. Miał przy tym wypowiedzieć słowa: „Oto są skarby Kościoła!”. Zawiedziony tyran kazał zastosować wobec niego wyjątkową katuszę – nakazał rozciągnąć go na żelaznych rusztach i piec żywcem w ogniu. Wawrzyniec miał się zdobyć jeszcze na słowa: „Widzisz, że ciało moje jest już dosyć przypieczone. Obróć je teraz na drugą stronę!” Św. Leon Wielki, który spisał jego żywot, dodał do tych słów komentarz: „Jak silny musiał być ogień miłości Chrystusowej, skoro gasił on żar ognia naturalnego!”. Według wspomnianego opisu męki Wawrzyniec miał być przedtem biczowany knutami z drutu, potem wieszano go wyrywając kończyny ze stawów.
Niezwykłe okoliczności męczeńskiej śmierci, poniesionej 10 sierpnia 258 r., szybko rozbudziły w Kościele rzymskim kult diakona. Św. Augustyn pisze, że jak Jerozolima szczyci się św. Szczepanem, tak Rzym jest dumny ze św. Wawrzyńca. Największy zaś poeta starożytnego chrześcijaństwa, Prudencjusz, w natchnionych strofach podaje, że bohaterska śmierć Wawrzyńca zadała cios bałwochwalstwu, które od tego czasu zaczęło chylić się ku upadkowi aż do ostatecznego zwycięstwa Chrystusowego Kościoła.
10 sierpnia w kalendarzu
258 – zm. św. Wawrzyniec;
1519 – rozpoczęła się wyprawa Magellana – pierwsza w dziejach podróż dookoła świata;
1947 – w Krakowie rozpoczął się proces kierownictwa PSL oraz członków organizacji Wolność i Niezawisłość (WiN);
1991 – w Częstochowie rozpoczęły się IV Światowe Dni Młodzieży.
9 sierpnia – Św. Teresa Benedykta do Krzyża
Edith Stein urodziła się w 1891 r. w rodzinie żydowskiej we Wrocławiu. Była najmłodszym z jedenaściorga dzieci wrocławskiego handlarza drzewem, Zygfryda. Po śmierci ojca dom prowadziła matka, Augusta. W 14. roku życia Edyta zadeklarowała, że jest ateistką. Studiowała na Uniwersytecie Wrocławskim germanistykę i historię. Od 1912 r. studiowała w Getyndze pod kierunkiem słynnego fenomenologa Edmunda Husserla. Obroniła u niego rozprawę doktorską „O zagadnieniu wczucia”.
Dzięki spotkaniu z niemieckim filozofem Maxem Schelerem zaczęła się interesować katolicyzmem. Szereg kolejnych doświadczeń, w tym śmierć znajomego Adolfa Reinacha sprawiły, że Stein przeżyła nawrócenie. Prawdziwą inspirację stanowiła też lektura autobiografii św. Teresy z Avili. 1 stycznia 1922 r. przyjęła chrzest w Kościele katolickim. 14 października 1933 r. wstąpiła do Karmelu w Kolonii i przyjęła imię Teresa Benedykta od Krzyża. Jako karmelitanka bosa napisała pracę poświęconą św. Janowi od Krzyża pt. „Wiedza Krzyża”. W obliczu narastających prześladowań Żydów na przełomie 1938 i 1939 r. została przeniesiona do Holandii. W 1942 r. podczas masowego aresztowania holenderskich Żydów nie ominięty został także klasztor sióstr karmelitanek w Echt. Edyta została aresztowana. Miała wtedy powiedzieć swojej siostrze, Róży: „Chodź, idziemy cierpieć za swój lud”. Prawdopodobnie 9 sierpnia została zagazowana w Auschwitz. Jej ciało zostało spalone. Jan Paweł II ogłosił Edytę Stein błogosławioną w czasie swej pielgrzymki do Niemiec w 1987 r. w Kolonii, a świętą –w 1998 r. w Rzymie. Rok później ogłosił ją współpatronką Europy.
9 sierpnia w kalendarzu
1382 – książę Władysław Opolczyk ufundował klasztor paulinów na Jasnej Górze;
1483 – otwarto Kaplicę Sykstyńską w Rzymie;
1942 – św. Teresa Benedykta od Krzyża (Edyta Stein) zginęła w Auschwitz;
1944 – powstańcza radiostacja „Błyskawica” nadała pierwszą audycję;
1945 – Amerykanie zrzucili bombę atomową na Nagasaki;
1991 – w Peru zginęli z rąk terrorystów dwaj polscy misjonarze-franciszkanie: o. Zbigniew Strzałkowski i o. Michał Tomaszek;
2014 – sakra abp. Wojciecha Załuskiego, nuncjusza apostolskiego w Burundi.
8 sierpnia – Św. Dominik Guzman
Urodził się między rokiem 1171 a 1173 w ówczesnym królestwie Kastylii, na terenie dzisiejszej Hiszpanii, w Calaruega. Wywodził się z bogatej rodziny Gusmano (Guzman). Jego rodzicie: Feliks i Joanna (uznana później za błogosławioną) mieli jeszcze kilkoro dzieci, z których jeden – Mames został błogosławionym, a Antoni – księdzem diecezjalnym. Dominik został kapłanem w roku 1196 i od razu mianowano go kanonikiem katedry w Osma.
W latach 1203-1205 odbył podróż wraz ze swoim biskupem, Dydakiem, do Niemiec, aby tam przygotować ślub syna króla Kastylii z księżną Marchii. Podczas pobytu w Niemczech przeżył najazd pogańskich Kumanów (z terytorium Węgier) na Turyngię. Postanowił zostać misjonarzem i nawrócić ten lud na chrześcijaństwo, lecz papież Innocenty III nie wyraził na to zgody. Wracając do Hiszpanii przez południową Francję spotkał wysłanników papieskich do zwalczania herezji albigensów. Albigensi (od miasta Albi w południowej Francji), inaczej zwani katarami (czystymi) stanowili sektę powstałą na podłożu manichejskim. Uważali siebie za dobrych chrześcijan, wierzących i pokutujących oraz świadomie ubogich. Według nich Chrystus był jednym z aniołów lub najlepszym z ludzi usynowionym przez Boga. Albigensi czynnie występowali przeciwko Kościołowi, niszcząc katolickie świątynie. Dominik wraz ze swoim przyjacielem, biskupem Dydakiem zaczęli pomagać wspomnianym legatom w ich pracy misyjnej. Uważali, że trzeba być ubogim na wzór Chrystusa i Jego uczniów oraz prowadzić życie prawdziwie ewangeliczne, ponieważ albigensi zarzucali bogactwo wielu duchownym katolickim. Dominik nawracał licznych zwolenników sekty albigensów, chodząc w wyprawach misyjnych do miast i wsi. Biskup musiał wracać do swojej diecezji Osma, a do Dominika dołączyli się kapłani, którzy podobnie jak on pragnęli oddać się pracy misyjnej. I tak św. Dominik założył zakon oparty na całkowitym ubóstwie (stąd nazwa: żebrzący) i nazwał go kaznodziejskim; od imienia założyciela nazywa się też dominikańskim lub dominikanami. Papież Innocenty III polecił Dominikowi przyjąć regułę utworzoną przez św. Augustyna, a papież Honoriusz III w roku 1218 zatwierdził zakon. Zakon dominikański niemalże od swoich początków aż do dzisiaj propaguje między innymi modlitwę różańcową. Warto wspomnieć, że pierwszymi polskimi dominikanami, którzy z rąk Dominika przyjęli zakonny habit, byli św. Jacek i bł. Czesław Odrowążowie. Dominik pełen zasług odszedł do Pana 6 VIII 1221 r. Jego grób znajduje się w Bolonii. Papież Grzegorz IX kanonizował św. Dominika w roku 1234.
8 sierpnia w kalendarzu
1864 – powstał Czerwony Krzyż,
1910 – Pius X wydał dekret „Quam singularis”, pozwalający na wczesną komunię dzieci;
1932 – ur. abp Alfons Nossol, emerytowany biskup opolski;
1957 – ur. biskup legnicki Andrzej Siemieniewski;
2023 – abp. Antonio Guido Filipazzi został mianowany nuncjuszem apostolskim w Polsce.
7 sierpnia – Bł. Edmund Bojanowski
Edmund Bojanowski urodził się w 1814 r. w Grabonogu. W dzieciństwie został cudownie uzdrowiony za przyczyną Matki Bożej Bolesnej, czczonej na Świętej Górze w Gostyniu. Otrzymał staranne wychowanie w katolickiej rodzinie. Poważna choroba uniemożliwiła mu ukończenie studiów filozoficznych, które podjął na uniwersytetach we Wrocławiu i w Berlinie. Problemy zdrowotne uniemożliwiły mu realizację marzeń o kapłaństwie, chociaż podejmował próby studiów seminaryjnych. Po intensywnej kuracji zamieszkał w rodzinnej miejscowości. Chociaż wykazywał zainteresowania literackie, jego głównym charyzmatem okazała się praca społeczna i charytatywna. Zakładał czytelnie dla ludu, rozpowszechniając dobre czasopisma, by w ten sposób pomagać ubogiej młodzieży w zdobywaniu wykształcenia. Dał się poznać jako człowiek wielkiej wytrwałości i dobroci serca. Wielokrotnie był zapraszany do uczestnictwa w stowarzyszeniach niosących pomoc ubogim. Podczas epidemii cholery w 1849 r. poświęcił się służbie zarażonym.
Jako człowiek głęboko religijny i praktykujący patrzył na każdego człowieka, a zwłaszcza na biedne dziecko, przez pryzmat miłości do Boga. Mimo słabego zdrowia robił wszystko, by nieść pomoc zaniedbanemu ludowi wiejskiemu przez organizowanie ochronek dla dzieci i opieki nad chorymi, troszcząc się jednocześnie o podniesienie moralności dorosłych. Chociaż był człowiekiem świeckim, 3 maja 1850 r. założył zgromadzenie zakonne Sióstr Służebniczek Maryi Niepokalanej. Dla otoczenia był zawsze przykładem heroicznej wiary, prostoty, miłości i ufności w Bożą Opatrzność. Już za życia przez wielu ludzi uznawany był za człowieka świątobliwego. Doczesne życie zakończył 7 sierpnia 1871 r. na plebanii w Górce Duchownej.
7 sierpnia w kalendarzu
1814 – papież Pius VII formalnie przywrócił do istnienia zakon jezuitów;
1871 – zm. bł. Edmund Bojanowski;
1960 – ur. biskup gliwicki Sławomir Oder.
6 sierpnia – Święto Przemienienia Pańskiego
Jutro Kościół katolicki obchodzi święto Przemienienia Pańskiego, zwane także epifanią lub teofanią. Liturgia tego dnia wspomina opisane w ewangeliach wydarzenie, przez które Chrystus objawił swoje bóstwo. Przemienienie Jezusa miało umocnić wiarę apostołów oraz przygotować ich na przeżycie męki i śmierci Jezusa. Przemienienie ukazuje też, że do chwały objawionej przez Jezusa dochodzi się przez cierpienie i śmierć. Tak jak każda teofania (czyli objawienie bóstwa), Przemienienie Pańskie budzi fascynację i zachwyt, ale zarazem lęk, dlatego św. Piotr powiedział najpierw: „dobrze, że tu jesteśmy” a w chwilę później uczniowie „upadli na twarz i bardzo się zlękli”. W religioznawstwie mówi się, że Bóg jest „mysterium fascinosum et tremendum”, czyli tajemnicą fascynującą i przerażającą.
W chrześcijaństwie wschodnim święto Przemienienia obchodzone było już w V wieku. Do dziś zajmuje ono w liturgicznym kalendarzu chrześcijańskiego Wschodu jedno z najważniejszych miejsc. Przemienienie jest też bardzo częstym motywem ikonografii wschodniej. Na Zachodzie pierwsze wzmianki o tym święcie pochodzą z VII i VIII wieku. Bardziej upowszechniło się ono w okresie wypraw krzyżowych, kiedy bardzo popularne były pielgrzymki do Ziemi Świętej, w tym także na Górę Tabor, uznawaną za górę przemienienia. W 1457 r. papież Kalikst III, jako wyraz wdzięczności za zwycięstwo nad Turkami odniesione 6 sierpnia 1456 r. pod Belgradem, wprowadził je do liturgii całego Kościoła rzymskokatolickiego.
6 sierpnia w kalendarzu
1221 – zm. św. Dominik Guzman, założyciel zakonu dominikanów;
1711 – ruszyła pierwsza pielgrzymka warszawska na Jasną Górę;
1914 – z krakowskich Oleandrów wyruszyła do walki Pierwsza Kompania Kadrowa;
1945 – Amerykanie zrzucili bombę atomową na Hiroszimę;
1953 – ur. biskup ełcki Jerzy Mazur;
1978 – zmarł papież Paweł VI;
2023 – zakończyły się Światowe Dni Młodzieży w Lizbonie.
5 sierpnia – Matka Boża Śnieżna
To wspomnienie dotyczy rocznicy poświęcenia bazyliki Najświętszej Maryi Panny w Rzymie. Jest to pierwszy i największy kościół rzymski poświęcony Maryi, a także jedna z pierwszych na świecie świątyń poświęconych Matce Bożej. Kościół ten należy do czterech tzw. bazylik większych Rzymu, które nawiedzał każdy pielgrzym chcący uzyskać odpust zupełny w roku świętym. Należą do nich: bazylika laterańska (katedra biskupa Rzymu), bazylika św. Piotra na Watykanie, bazylika św. Pawła za Murami i właśnie bazylika Matki Bożej Większej. W bazylice tej czci się Matkę Bożą Śnieżną. Według tradycji w 352 r. Maryja ukazała się papieżowi Liberiuszowi i rzymskiemu patrycjuszowi Janowi, nakazując im budowę kościoła w miejscu, które im wskaże. 5 sierpnia, w okresie upałów, Wzgórze Eskwilińskie pokryło się śniegiem – tam zbudowano świątynię. W bazylice znajdują się relikwie żłóbka betlejemskiego i starożytny obraz Matki Bożej. Jest on największym skarbem bazyliki. Paweł V wystawił ku jego czci przebogatą kaplicę, zwaną także od nazwiska jego rodu Borghese. Sam obraz Matki Bożej pochodzi z XII w. Ma wyraźne cechy bizantyjskie.
Jest zwyczaj, że co roku w uroczystość Matki Bożej Śnieżnej w kaplicy Matki Bożej z kopuły zrzuca się płatki białych róż, przypominające płatki śniegu. Są one również symbolem niezliczonych łask, jakie wyprasza sobie tu lud rzymski. Obraz jest uważany za cudowny. Jest też koronowany koronami papieskimi. Lud rzymski nazywa go Salus Populi Romani – Ocaleniem Ludu Rzymskiego, gdyż panuje powszechne przekonanie, że ten obraz wiele razy ratował Rzym. Był bowiem dawny zwyczaj, że na wzór Arki Przymierza w czasach klęsk i niebezpieczeństw obnoszono ten obraz po ulicach Rzymu. Jest to także najczęściej spotykany w świecie obraz Maryi.
5 sierpnia w kalendarzu
1772 – I rozbiór Polski – w Petersburgu podpisano trzy traktaty pomiędzy Rosją, Prusami i Austrią ustalające granice zaborów;
1864 – na stokach Cytadeli Warszawskiej zostali straceni przywódcy powstania styczniowego;
1872 – powstało Zgromadzenie Córek Maryi Wspomożycielki;
1944 –w Warszawie oddziały SS i RONA rozpoczęły rzeź Woli.
4 sierpnia – Św. Jan Maria Vianney
Jan Maria urodził się w 1786 r. w chłopskiej rodzinie we wsi Dardilly koło Lyonu. Dopiero w wieku 25 lat mógł wstąpić do seminarium duchownego, jednak został z niego usunięty z powodu trudności w nauce, zwłaszcza łaciny. W końcu pozwolono mu zdawać egzaminy nie po łacinie, ale po francusku, i w 1815 r. mógł przyjąć święcenia kapłańskie. Trzy lata później został proboszczem w wiosce Ars, zamieszkałej przez 230 osób. W zaniedbanej religijnie parafii nie szczędził sił, by przywrócić ludzi do przyjaźni z Bogiem. To poświęcenie siebie samego dla zbawienia innych wyrażało się w połączeniu stałych postów i długich godzin spędzonych na modlitwie z aktywnością duszpasterską, skupioną na katechezie, Eucharystii i sakramencie pokuty. W konfesjonale spędzał nawet kilkanaście godzin dziennie. Mszę św. uważał za centrum duszpasterstwa. Zachęcał, by księża sprawując Eucharystię sami siebie składali Bogu w ofierze, wcześniej zaś przygotowali się do jej odprawiania. Sam za każdym razem poświęcał na to przynajmniej 15 minut. Przestrzegał, że „przyczyną upadku kapłana jest brak skupienia podczas Mszy”. Miał też świadomość stałej obecności Chrystusa w Eucharystii. Dlatego spędzał przed tabernakulum długie godziny na adoracji.
Wyniszczony ascezą i chorobami zmarł 4 sierpnia 1859 r., po 41 latach pobytu w Ars. Został beatyfikowany w 1905 r. przez św. Piusa X. Natomiast Pius XI kanonizował go w 1925 r. Jego imię zostało również włączone do Litanii do Wszystkich Świętych. Benedykt XVI ogłaszając w 2009 r. Rok Kapłański uczynił św. Jana Marię Vianneya jego patronem.
O dalszych losach św. Lidii nie wiemy nic więcej. Baroniusz wprowadził jej imię do Martyrologium Rzymskiego w wieku XVI (1584).
4 sierpnia w kalendarzu
70 – wojska rzymskie pod dowództwem Tytusa Flawiusza Wespazjana zdobyły i splądrowały świątynię jerozolimską;
1260 – bulla papieska Aleksandra IV dała prawo organizowania w Gdańsku dorocznych jarmarków św. Dominika;
1903 – Pius X został papieżem.
3 sierpnia – Św. Lidia
Lidia mieszkała w Filippi, w Macedonii w I wieku. Apostoł Paweł pozyskał ją dla Chrystusa jako pierwszą pogankę w Europie w czasie swojej drugiej podróży, która obejmowała Małą Azję, Macedonię oraz Grecję (w latach 50-52). Kiedy św. Paweł przybył do jej miasta i opowiadał przechodzącym kobietom o Jezusie, wysłuchała go z uwagą, a potem przyjęła chrzest. Łukasz podaje, że spotkanie Apostoła Narodów z Lidią odbyło się nad rzeką. Taki był bowiem zwyczaj wśród Żydów, że jeśli nie mieli jeszcze własnej synagogi, zbierali się w pobliżu rzeki, w której odbywali obmycia rytualne. Te miejsca nazywano „proseuche”, czyli miejscem modlitwy.
O dalszych losach św. Lidii nie wiemy nic więcej. Baroniusz wprowadził jej imię do Martyrologium Rzymskiego w wieku XVI (1584).
3 sierpnia w kalendarzu
1492 – Krzysztof Kolumb wypłynął na poszukiwanie zachodniej drogi do Indii;
1901 – ur. kard. Stefan Wyszyński;
1924 – święcenia kapłańskie kard. Stefana Wyszyńskiego;
2013 – kard. Konrad Krajewski został mianowany jałmużnikiem papieskim.
2 sierpnia – Najświętsza Maryja Panna, Królowa Aniołów
Maryja jako Matka Boża jest także Królową aniołów. Już Ewangelie zdają się wskazywać na służebną rolę aniołów wobec Maryi: tak jest w scenie zwiastowania, tak jest przy ukazaniu się aniołów pasterzom; tak jest wtedy, gdy anioł informuje Józefa, że ma uciekać z Bożym Dzieciątkiem do Egiptu. Wezwanie „Królowo Aniołów, módl się za nami” zostało włączone do Litanii Loretańskiej. Istnieje wiele kościołów pod tym wezwaniem, zwłaszcza wystawionych przez duchowych synów i córki św. Franciszka.
Święto Porcjunkuli jest obchodzone bardzo uroczyście jako święto patronalne w kościołach i klasztorach franciszkańskich. Kościół Matki Boskiej Anielskiej (Porcjunkula) leży około 2 kilometrów na południe od Asyżu. Znajdowała się tu pierwotnie benedyktyńska kapliczka, odbudowana przez św. Franciszka w 1207 roku. W roku 1211 benedyktyni z góry Subasio odstąpili Franciszkowi i jego towarzyszom kaplicę. Papież udzielił odpustu zupełnego na dzień przypadający w rocznicę poświęcenia kaplicy, które odbyło się 2 sierpnia 1216 roku. Od wieku XIV papieże podobny odpust na ten dzień zaczęli przyznawać poszczególnym kościołom franciszkańskim. W 1952 roku wyszedł dekret Kongregacji Odpustów rozszerzający przywilej odpustu zupełnego „toties quoties” na 2 sierpnia, czyli za każde nawiedzenie kościoła i wypełnienie warunków odpustu.
2 sierpnia w kalendarzu
1992 – koronacja figury Matki Bożej w tatrzańskim sanktuarium na Wiktorówkach.
1 sierpnia – Św. Alfons Maria Liguori
Alfons urodził się w 1696 r. w Marinelli pod Neapolem w zamożnej rodzinie szlacheckiej. Kiedy miał zaledwie 17 lat, był już doktorem obojga praw. Ojciec planował Alfonsowi odpowiednie małżeństwo i wybrał mu nawet narzeczoną. Ta jednak wstąpiła do zakonu i niebawem zmarła. Alfons po kilku latach praktyki adwokackiej, zniechęcony przekupstwem w sądownictwie, ku niezadowoleniu ojca postanowił spełnić swoje marzenia i złożył swoją szpadę przed obrazem Matki Bożej, a potem rozpoczął studia teologiczne. Po 4 latach studiów przyjął święcenia kapłańskie. Miał wówczas 31 lat. Pragnąc życia doskonalszego, marzył o zakonie. Nie mógł się jednak zdecydować, które zgromadzenie wybrać. Z zapałem oddał się więc pracy apostolskiej nad młodzieżą rzemieślniczą i robotniczą. Dojrzała w nim myśl utworzenia zgromadzenia męskiego, które oddałoby się pracy wśród osób najbardziej opuszczonych oraz zaniedbanych. Tak w 1732 r. powstało dzieło Najświętszego Odkupiciela (redemptorystów).
W 1762 r. papież Klemens XIII mianował Alfonsa biskupem w miasteczku S. Agata dei Goti. Alfons miał wtedy już 66 lat. Z młodzieńczym zapałem zabrał się do pracy: wizytował, przemawiał, spowiadał, odwiedzał kapłanów i zagrzewał ich do gorliwości, reformował klasztory, budził nowe powołania kapłańskie i zakonne. Wszystkie dochody, jakie mu pozostawały dzięki nader skromnemu życiu, oddawał ubogim i fundacjom nowych placówek swojej kongregacji. Jako biskup nie tylko nie zmienił surowego trybu życia, ale go nawet obostrzył, twierdząc, że teraz musi pokutować za swoich wiernych. Nadmierne trudy, wiek i surowy tryb życia wyniszczyły jego organizm tak, że poczuł się zmuszony prosić papieża o zwolnienie z obowiązków pasterza diecezji. Po 13 latach pasterzowania powrócił więc do swoich duchowych synów. Św. Alfons Liguori był ekspertem w tym, co dzisiaj nazywane jest teologią pastoralną. W swojej kapłańskiej pracy wygłosił ponad 500 misji i rekolekcji. Najwięcej jednak zasłużył się Kościołowi jako pisarz, jeden z najpłodniejszych, jakich znają dzieje chrześcijaństwa. Łącznie wymienia się 160 tytułów prac, napisanych przez św. Alfonsa, których liczba wydań sięga obecnie 17 tys. w 61 językach. Alfons Liguori zmarł w wieku 91 lat – 1 sierpnia 1787 r.
1 sierpnia w kalendarzu
1787 – zm. św. Alfons Maria Liguori, założyciel zakonu redemptorystów, doktor Kościoła;
1790 – w USA przeprowadzono pierwszy spis ludności;
1907 – Robert Baden-Powell zorganizował na wyspie Brownsea obóz młodzieżowy, który uważa się za początek ruchu skautowskiego;
1925 – św. Faustyna Kowalska wstąpiła do Zgromadzenia Sióstr Matki Bożej Miłosierdzia;
1943 – Niemcy rozstrzelali nazaretanki z Nowogródka;
1944 – rozpoczęło się Powstanie Warszawskie.
31 lipca – Św. Ignacy Loyola
Inigo Lopez z Loyoli urodził się w roku 1491 w kraju Basków jako trzynaste dziecko w zamożnym rycerskim rodzie. W młodości Inigo był rycerzem na dworze królewskim. O tym okresie w jego życiu wiadomo tylko tyle, co później opowiadał braciom – że do 30. roku życia oddawał się marnościom świata, że największą jego rozkoszą były ćwiczenia rycerskie z próżnej żądzy sławy. W czasie walk hiszpańsko-francuskich został zraniony poważnie w prawą nogę (do końca życia utykał) i spędził długie miesiące na rekonwalescencji w rodzinnym zamku. Ten czas, spędzony na lekturze pobożnych książek i przemyśleniach, był dla niego okresem łaski i gruntownej przemiany. Postanowił wybrać się do Ziemi Świętej, ale po drodze zatrzymał się w Manresie, gdzie prowadził życie pustelnicze i miał pierwsze doświadczenia mistyczne. Zaczął tam spisywać „Ćwiczenia duchowne”, podstawę ćwiczeń ignacjańskich.
Po powrocie studiował łacinę i filozofię w Hiszpanii i Paryżu. Utrzymywał się z datków (także żebraniny na ulicy) i pracy fizycznej, np. w szpitalu. W ten sposób zarabiał też na studia. Wolny czas poświęcał nauczaniu prostych ludzi prawd wiary. Dwukrotnie był więziony przez Inkwizycję. W Paryżu w 1528 r. poznał sześciu towarzyszy przygotowujących się do stanu kapłańskiego, którzy 15 sierpnia 1534 wspólnie z nim złożyli śluby. Kiedy planowany przez nich wyjazd do Palestyny okazał się niemożliwy, zapadła decyzja o utworzeniu nowego zakonu, którego członkowie składali odtąd czwarty ślub – oddania się do dyspozycji papieża. Inigo przyjął imię Ignacy i resztę życia poświęcił na budowanie tego dzieła, które szybko się rozrastało. Zostawił po sobie 7 tys. listów do współbraci. Towarzystwo Jezusowe przyczyniło się do odnowy Kościoła i zmieniło oblicze Europy. Ignacy zmarł w Rzymie 31 lipca 1556 roku.
31 lipca w kalendarzu
1920 – bł. ks. Ignacy Kłopotowski założył zgromadzenie sióstr loretanek;
1944 – dowódca AK Tadeusz Bór-Komorowski wydał rozkaz rozpoczęcia 1 sierpnia powstania warszawskiego;
1969 – Paweł VI jako pierwszy papież w czasach współczesnych przybył na kontynent afrykański, rozpoczynając wizytę w Ugandzie.
30 lipca – Błogosławieni męczennicy bonifraterscy z Hiszpanii
W czasie hiszpańskiej wojny domowej w 1936 r. zginęło 98 bonifratrów. Opiekowali się oni chorymi i opuszczonymi. Milicji wystarczyło, że byli zakonnikami i że nie chcieli wyrzec się swojej wiary. Siedemdziesięciu jeden z nich beatyfikował św. Jan Paweł II 25 października 1992 r. (wraz z 51 innymi męczennikami z Barbastro).
Rankiem 25 lipca 1936 r. milicjanci wkroczyli do domu formacyjnego bonifratrów w Talavera de la Reina. Po południu rozstrzelali czterech zakonników, m.in. ojca Fryderyka (Karola) Rubio Alvareza, kapelana domu. Kilka dni później, 29 lipca, w Esplugentes pod Barceloną zginął kolejny zakonnik. W Calafell bonifratrzy prowadzili szpital, mieli tam też swój nowicjat. 23 lipca 1936 r. wtargnęli tam milicjanci, którzy zmusili zakonników do zdjęcia habitów i zabronili im spełniania jakichkolwiek praktyk religijnych. Zapowiedzieli równocześnie, że 30 lipca darują im wolność. Zakonnicy od razu wyczuli, że w tym dniu czeka ich śmierć. I rzeczywiście tak się stało. Rankiem kapelan wspólnoty odprawił jeszcze potajemnie Mszę św. dla zakonników i nowicjuszy jako pokrzepienie na męczeństwo. Po południu wywieziono piętnastu z nich na peryferie i rozstrzelano. Zginął wtedy m.in. ojciec Brauliusz Maria (Paweł) Corres Diaz de Cerio, który od pięciu lat był w Calafell mistrzem nowicjuszy i kapelanem. 4 sierpnia 1936 r. zamordowany został brat Gonsalwus, który posługiwał w hospicjum św. Rafała w Madrycie. W klasztorze w Ciempozueolos (prowincja madrycka) odbywało formację zakonną i zawodową także siedmiu bonifratrów z Kolumbii. Gdy rozgorzała wojna domowa, mieli z polecenia przełożonych wrócić do swego kraju. Z koniecznymi dokumentami wyruszyli z Madrytu do Barcelony, aby tam wsiąść na statek. Zostali jednak aresztowani i 9 sierpnia rozstrzelani w Barcelonie; są pierwszymi beatyfikowanymi Kolumbijczykami. W sierpniu zginęli jeszcze dwaj bonifratrzy w podmadryckiej miejscowości Valdemoro. 1 września rewolucyjni milicjanci aresztowali wszystkich dwunastu zakonników opiekujących się chorymi w Carabanchel Alto. Po kilku godzinach zamordowano ich pod Madrytem. Ginęli z okrzykiem: „Niech żyje Chrystus Król!”. W lipcu aresztowano zakonników posługujących w hospicjum psychiatrycznym w Ciempozuelos (Madryt). Osadzono ich w więzieniu San Anton i na różne sposoby dręczono. Gdy szli na rozstrzelanie, pozdrawiali się słowami: „Do zobaczenia w niebie”. Piętnastu z nich zginęło 28 listopada w podmadryckiej miejscowości Paracuellos del Jarama. Dwa dni później w tej samej miejscowości zginęło kolejnych sześciu bonifratrów. Ostatni z beatyfikowanych w 1992 r. zakonników z tego zakonu zginął w Barcelonie 14 grudnia 1396 r.
30 lipca w kalendarzu
1941 – w Londynie podpisano polsko-radziecki układ Sikorski-Majski, przewidujący m.in. wznowienie stosunków dyplomatycznych, amnestię dla polskich więźniów i utworzenie armii polskiej w ZSRR;
1956 – ur. abp Georg Gänswein, nuncjusz apostolski nuncjusz na Litwie, w Estonii i na Łotwie, były osobisty sekretarz Benedykta XVI.
29 lipca – Święci Marta, Maria i Łazarz
Zgodnie z dekretem Kongregacji Kultu Bożego i Dyscypliny Sakramentów z 26 stycznia 2021 r., od ubiegłego roku 29 lipca obchodzone jest w Kościele wspomnienie świętych Marty, Marii i Łazarza, a nie – jak dotychczas – świętej Marty.
Marta, Maria i Łazarz to rodzeństwo, które przyjaźniło się z Jezusem. Pochodzili z Betanii, miasteczka położonego na wschodnim zboczu Góry Oliwnej, w pobliżu wioski Betfage, odległego od Jerozolimy o ok. 3 km drogi (dzisiaj Al Azarija). Gdy z obawy przed Żydami Jezus przebywał w Zajordanii, dotarła do niego wiadomość o śmierci Łazarza. Powrócił wtedy – po odczekaniu – do Judei i udał się do Betanii. Św. Jan Ewangelista szczegółowo opisuje scenę Jego spotkania z siostrami i dialog z Martą, a następnie głębokie wzruszenie Jezusa i wskrzeszenie Łazarza. Maria uwierzyła w Chrystusa jeszcze przed wskrzeszeniem brata. Była tą kobietą, która według słów Jezusa „wybrała dobrą cząstkę” słuchając słów Zbawiciela. To ona namaściła Jego nogi drogocenną maścią nardową. Według Tradycji Maria i Marta były w gronie niewiast, które pospieszyły do grobu Jezusa z wonnościami.
Nie wiemy nic o losach rodzeństwa po Wniebowstąpieniu. W późnym średniowieczu we Francji pojawiła się opowieść o skazaniu świętego rodzeństwa z Betanii na wygnanie. Umieszczono ich na statku bez steru, który odepchnięto od brzegu. Po wielu miesiącach tułaczki przybyli oni do Marsylii. Łazarz miał być pierwszym biskupem tego miasta. Inne opowiadania wskazują na Autun i Avallon jako miejsca złożenia jego relikwii.
29 lipca w kalendarzu
1951 – prymas Polski Stefan Wyszyński poświęcił odbudowaną po wojnie archikatedrę św. Jana Chrzciciela we Wrocławiu.
28 lipca – Św. Szarbel Makhluf
Józef Makhluf urodził się 8 maja 1828 r. w Beka Kafra, małej wiosce położonej w górach Libanu. Był synem ubogiego wieśniaka. Nauki pobierał w szkółce, która funkcjonowała dosłownie pod drzewami. W 1851 r. wstąpił do maronickich antonianów (baladytów). Przebywał najpierw w Maifuq, potem w Annaya, w klasztorze pod wezwaniem św. Marona. Składając śluby zakonne przybrał imię Szarbela, męczennika z Edessy. W 1859 r. otrzymał święcenia kapłańskie. Powrócił wówczas do klasztoru św. Marona i przebywał tam przez następne szesnaście lat.
W 1875 r. za przyzwoleniem przełożonych udał się do górskiej samotni. Spędził w niej 23 lata, które wypełnił pracą, umartwieniami i kontemplacją Najświętszego Sakramentu. Zmarł 24 grudnia 1898 r. Od razu otoczyła go cześć świadczona świętym Pańskim oraz sława cudów. Do grobu Abuna Szarbela ciągnęli nie tylko chrześcijanie, ale i muzułmanie. Wielu fascynowało także to, że ciało świętego mnicha nie ulegało jakiemukolwiek zepsuciu. Sarbeliusza beatyfikował w ostatnich dniach Soboru Watykańskiego II, w 1965 r., papież Paweł VI. Ten sam papież kanonizował Sarbeliusza w 1977 r.
28 lipca w kalendarzu
1914 – Austro-Węgry wypowiedziały wojnę Serbii, co doprowadziło do I wojny światowej;
1948 – Karol Wojtyła przybył do swej pierwszej parafii – w Niegowici;
1993 – został podpisany konkordat pomiędzy Rzeczpospolitą Polską a Stolicą Apostolską;
2000 – w 60. rocznicę zbrodni katyńskiej został otwarty Polski Cmentarz Wojenny w Katyniu.
27 lipca – Święty Innocenty
Innocenty I pochodził z Albano koło Rzymu. Był synem papieża Anastazego I, a podczas jego pontyfikatu był diakonem w Rzymie. Kościołem kierował w latach 401-417. Innocenty I rozstrzygnął sprawy związane z dyscypliną kościelną i liturgią. Zajmował się bierzmowaniem, którego odtąd udzielać mogli tylko biskupi. Zakazał zawierania małżeństw biskupom, kapłanom i diakonom, lecz zgadzał się na to, by można je było zawierać przed wstąpieniem do stanu duchownego. Podkreślał znaczenie Stolicy Apostolskiej, jak również zalecał wprowadzenie liturgii rzymskiej w kościołach na znak jedności z następcami św. Piotra. Za pontyfikatu Innocentego I odbyły się ostatnie walki gladiatorów w amfiteatrze Tytusa i nastąpiło złupienie Rzymu przez Wizygotów pod wodzą Alaryka (392-410).
Innocenty I żądał, by uważano za obowiązujące zarządzenia Kościoła rzymskiego oraz by wszystkie najważniejsze sprawy przekazywano do rozważenia papieżowi. Interweniował w sporach episkopatu afrykańskiego, które powstały wskutek potępienia herezji pelagianizmu. Działał energicznie, aby zażegnać niebezpieczeństwo nestorianizmu.
27 lipca w kalendarzu
1597 – zm. ks. Jakub Wujek
1920 – wobec zagrożenia ze strony bolszewickiej Rosji biskupi zebrani na Jasnej Górze pod przewodnictwem kardynałów Aleksandra Kakowskiego i Edmunda Dalbora ofiarowali Polskę Najświętszemu Sercu Pana Jezusa
1944 – ur. emerytowany biskup świdnicki Ignacy Dec
1949 – w Waszyngtonie ratyfikowano Pakt Północnoatlantycki
2016 – rozpoczęła się wizyta papieża Franciszka w Polsce.
26 lipca – Święci Joachim i Anna
Pismo Święte nie podaje imion rodziców Matki Bożej. Według tradycji pochodzącej z II wieku nosili oni imiona: Anna i Joachim. Ich kult rozwinął się pod wpływem kultu Maryi. Świętą Annę czczono od VI wieku na Wschodzie, od wieku X kult jej rozszerzył się na Zachód.
Anna pochodziła z rodziny kapłańskiej z Betlejem. Jej imię znaczy tyle, co „łaska”. Św. Joachim miał pochodzić z zamożnej i znakomitej rodziny. Już samo jego imię miało być prorocze, gdyż oznacza tyle, co „przygotowanie Panu”. Miał pochodzić z Galilei. Kiedy Maryja była jeszcze dzieckiem, miał pożegnać ziemię. Razem ze św. Anną patronują małżonkom. Od IV wieku do dzisiaj pokazuje się przy Sadzawce Owczej w Jerozolimie miejsce, gdzie stał dom Anny i Joachima. Obecnie wznosi się na nim trzeci z kolei kościół, który wybudowali krzyżowcy.
26 lipca w kalendarzu
1417 – antypapież Benedykt XIII został w czasie soboru w Konstancji ogłoszony schizmatykiem i ekskomunikowany;
1400 – inauguracja wykładów w Collegium Maius Uniwersytetu Jagiellońskiego;
2016 – rozpoczęły się Światowe Dni Młodzieży w Krakowie.
25 lipca – Święty Jakub Starszy, apostoł
W gronie apostołów było dwóch Jakubów. Dla odróżnienia nazywani są Większy i Mniejszy, albo też Starszy i Młodszy. Przy tym prawdopodobnie nie chodziło o ich wiek, ale o kolejność przystępowania do grona apostołów. Św. Jakub Większy był powołany przez Jezusa razem ze swym bratem Janem, jako jeden z Jego pierwszych uczniów. Jakub i jego brat Jan byli synami Zebedeusza. Byli rybakami i mieszkali nad jeziorem Tyberiadzkim. Matką Jana i Jakuba była Salome, która należała do najwierniejszych towarzyszek wędrówek Chrystusa Pana. Żywe usposobienie Jakuba i Jana sprawiło, że Jezus nazwał ich „synami gromu”. Chcieli bowiem, aby piorun spadł na pewne miasto w Samarii, które nie chciało przyjąć Jezusa z Jego uczniami. Jakuba stracono w 44 r. bez procesu – zapewne dlatego, aby nie przypominać ludowi procesu Chrystusa Pana i nie narazić się na jakieś nieprzewidziane reakcje. Jakub był pierwszym wśród apostołów, a drugim po św. Szczepanie męczennikiem Kościoła.
W średniowieczu powstała legenda, że św. Jakub, zanim został biskupem Jerozolimy udał się najpierw zaraz po Zesłaniu Ducha Świętego do Hiszpanii. Niezależnie od tego, czy to prawda, był on wcześniej pierwszym biskupem Jerozolimy. Wg tradycji w VII wieku miano sprowadzić z Jerozolimy do Compostelli w Hiszpanii relikwie św. Jakuba. Nazwa Compostella ma się wywodzić od łacińskich słów Campus stellae (Pole gwiazdy), bowiem relikwie świętego, przywiezione najpierw do miasta Iria, zaginęły i dopiero w IX wieku miał je odnaleźć tamtejszy biskup, prowadzony cudowną gwiazdą. Hiszpańska nazwa Santiago znaczy zaś po polsku święty Jakub. W Santiago de Compostella do dzisiejszego dnia jest grób św. Jakuba. W średniowieczu było to trzecie – po Ziemi Świętej i Rzymie – sanktuarium chrześcijaństwa.
25 lipca w kalendarzu
325 – zakończył się Sobór nicejski I;
1510 – Florian Ungler założył w Krakowie pierwszą w Polsce drukarnię;
1655 – kapitulacja wojsk polskich przed wojskami szwedzkimi w Ujściu – rozpoczął się Potop Szwedzki;
1593 – król Francji Henryk IV dokonał rekonwersji na katolicyzm;
1968 – Paweł VI ogłosił encyklikę „Humane vitae”;
1978 – ur. Louise Brown, pierwsze dziecko z zapłodnienia in vitro.
24 lipca – Św. Kinga
Kinga (Kunegunda) urodziła się w 1234 r. jako córka Beli IV, króla węgierskiego z dynastii Arpadów, i jego żony Marii, córki cesarza bizantyjskiego Teodora I Laskarisa. Była siostrą św. Małgorzaty Węgierskiej oraz bł. Jolanty, a św. Elżbieta z Turyngii była jej ciotką. W dzieciństwie została zaręczona z Bolesławem Wstydliwym i od tej pory wychowywała się na zamku przyszłego męża w Sandomierzu. Kinga nakłoniła męża do zachowania dozgonnej czystości, którą ślubowali oboje na ręce biskupa krakowskiego Prandoty. Dlatego historia nadała Bolesławowi przydomek „Wstydliwy”. Wtedy także zapewne Kinga zapisała się do III Zakonu św. Franciszka jako tercjarka. W białym małżeństwie przeżyli z Bolesławem 40 lat.
Kinga sprowadziła do Polski górników, którzy dokonali pierwszego odkrycia złoży soli w Bochni. Stąd powstała piękna legenda o cudownym odkryciu soli. Aby dopomóc w odbudowaniu kraju zniszczonego przez Tatarów, Kinga ofiarowała Bolesławowi część swojego posagu. Kinga pomagała Bolesławowi w rządach nad obu księstwami (krakowskim i sandomierskim). Hojnie wspierała katedrę krakowską i fundowała klasztory i kościoły. Kinga w sposób istotny przyczyniła się do przeprowadzenia kanonizacji św. Stanisława biskupa (1253). Kiedy umarł jej mąż, wstąpiła do klarysek w Starym Sączu. Prawdopodobnie nie zajmowała w klasztorze żadnych urzędów. Jej staraniem była budowa i troska o jego byt materialny. Zmarła 24 lipca 1292 r. w Starym Sączu.
24 lipca w kalendarzu
1177 – cesarz niemiecki Fryderyk I Barbarossa ukorzył się w Wenecji przed papieżem Aleksandrem III, co zakończyło tzw. spór o inwestyturę (czyli o mianowanie biskupów);
1292 – zm. św. Kinga;
1949 – ur. metropolita krakowski abp Marek Jędraszewski.
23 lipca – Św. Brygida Szwedzka
Brygida urodziła się w 1303 r. na zamku w Finstad koło Uppsali w bardzo religijnej rodzinie. W czternastym roku życia, wbrew swojej woli, Brygida została wydana za syna gubernatora Wastergotlandu, 19-letniego Ulfa Gotmarssona. W swoim małżeństwie umiała dostrzec wolę Bożą i starała się być dla męża najlepszą żoną. Była przykładem kobiety mężnej, kochającej męża i oddanej dzieciom. Wszystkie obowiązki potrafiła godzić z głębokim życiem wewnętrznym i trwaniem w mistycznej więzi z Bogiem. Jej duchowa dojrzałość pozwalała jej też odważnie zabierać głos w ważnych sprawach Kościoła, a także życia publicznego w rodzinnym kraju i ówczesnej Europie.
Po śmierci męża postanowiła oddać się wyłącznie służbie Bożej i pełnieniu dobrych uczynków. Długie godziny poświęcała modlitwie. Mnożyła akty umartwienia i pokuty. Brała czynny udział w życiu publicznym ówczesnej Europy. Pisała liczne napomnienia do papieża i króla Szwecji. Brygida zmarła w Rzymie po powrocie z pielgrzymki do Ziemi Świętej (miała wtedy 70 lat). Według kronik, jej pogrzebowi towarzyszyło wiele uzdrowień.
23 lipca w kalendarzu
1373 – zm. św. Brygida Szwedzka;
1431 – rozpoczął się sobór w Bazylei;
1942 – Niemcy utworzyli obóz zagłady w Treblince;
1944 – Armia Czerwona wyzwoliła obóz koncentracyjny na Majdanku. W tym miejscu NKWD utworzyło wkrótce obóz filtracyjny dla żołnierzy AK i NSZ.
22 lipca – Święta Maria Magdalena
Według biblijnej relacji Maria pochodziła z Magdali (nazwa tej miejscowości dosłownie znaczy: „wieża ryb”) nad Jeziorem Galilejskim, ok. 4 km na północny zachód od Tyberiady. Jezus wyrzucił z niej siedem złych duchów (Mk 16, 9; Łk 8, 2). Odtąd włącza się ona do grona Jego słuchaczy i wraz z innymi niewiastami troszczy się o wędrujących z Nim ludzi.
Po raz drugi wspominają o niej Ewangeliści pisząc, że była ona obecna podczas ukrzyżowania i śmierci Jezusa (Mk 15, 40; Mt 27, 56; J 19, 25) oraz zdjęcia Go z krzyża i pogrzebu. Maria Magdalena była jedną z trzech niewiast, które udały się do grobu, aby namaścić ciało Ukrzyżowanego, ale znalazły pusty grób (J 20, 1). Kiedy Magdalena ujrzała kamień od grobu odwalony, uznała, że Żydzi wyrzucili ciało Zbawiciela w niewiadome miejsce, więc pobiegła do Apostołów i powiadomiła ich o tym. Potem sama wróciła do grobu Pana Jezusa. Zmartwychwstały Jezus ukazał jej się jako ogrodnik (J 20, 15). Ona pierwsza powiedziała Apostołom, że On żyje (Mk 16, 10; J 20, 18). Dlatego też jest nazywana „apostola Apostolorum” – apostołką Apostołów, a Kościół przez długie stulecia recytował w jej święto uroczyste wyznanie wiary. Wschód i Zachód, oddając hołd Magdalenie, obchodzą jej pamiątkę tego samego dnia – 22 lipca.
22 lipca w kalendarzu
1099 – Gotfryd z Bouillon został pierwszym monarchą Królestwa Jerozolimskiego;
1942 – Niemcy rozpoczęli likwidację warszawskiego getta – do obozu zagłady w Treblince wyjechał pierwszy transport Żydów;
1952 – uchwalono stalinowską konstytucję PRL;
1983 – w Polsce został zniesiony stan wojenny.
21 lipca – Św. Wawrzyniec z Brindisi
Juliusz Cezary Russo urodził się w 1559 r. w Brindisi. W zakonie kapucynów przyjął imię Wawrzyniec. Wyświęcony w na kapłana, został mianowany profesorem teologii dla kleryków kapucyńskich w Wenecji. Równocześnie pogłębiał studia biblijne. W 1602 r. na kapitule generalnej został wybrany przełożonym generalnym zakonu. W ciągu kolejnych trzech lat przeszedł prawie całą Europę pieszo, wizytując klasztory, odbywając wszędzie kapituły, by usuwać nadużycia. Papież Paweł V wysłał Wawrzyńca do Czech, żeby nawrócił on tamtejszych husytów i protestantów. Na prośbę króla Hiszpanii Filipa III Wawrzyniec zorganizował koalicję państw chrześcijańskich – Ligę Świętą – pod dowództwem Hiszpanii przeciwko Unii Protestanckiej.
Zajęty licznymi obowiązkami publicznymi, Wawrzyniec uczynił centrum całego dnia Mszę świętą. Wyrobił sobie u Stolicy Apostolskiej przywilej, że mógł ją odprawiać w dowolnej porze dnia. Mszę odprawiał często nawet dwie godziny. Zwykł był mawiać: „Msza święta jest moim niebem na ziemi”. Często w czasie sprawowania Najświętszej Ofiary zalewał się łzami. Kiedy artretyzm i podagra nie pozwalały mu się poruszać, prosił, by go przynoszono do ołtarza. Zmarł podczas misji dyplomatycznej w Lizbonie 22 lipca 1619 r. Święty pozostawił po sobie bogatą spuściznę literacką i teologiczną. Wszystkie jego pisma zebrano aż w 15 tomach. Ze względu na nie Jan XXIII ogłosił w 1959 r. św. Wawrzyńca z Brindisi doktorem Kościoła.
21 lipca w kalendarzu
1773 – papież Klemens XIV ogłosił kasatę zakonu jezuitów.
20 lipca – Bł. Czesław
Czesław urodził się około roku 1180 w Kamieniu Opolskim. Był ponoć krewnym św. Jacka. Jako kapłan diecezjalny wstąpił do dominikanów, a habit otrzymał z rąk samego św. Dominika. W roku 1222 roku przybył z innymi współbraćmi, w tym ze św. Jackiem Odrowążem, do Krakowa, gdzie oddał się pracy kaznodziejskiej i duszpasterskiej. W roku 1225 pojechał do Pragi razem z kilkoma ojcami na zaproszenie tamtejszego biskupa i założył tam klasztor. Później udał się do Wrocławia. Tam pozostał jako przeor do roku 1231, kiedy to został przez kapitułę wybrany na prowincjała. Po złożeniu urzędu pozostał nadal przeorem w klasztorze wrocławskim, aż do swojej śmierci (ok. 1242).
Jan Długosz przytacza legendę, jak Czesław swoją modlitwą uratował Wrocław od najazdu Tatarów i całkowitego zniszczenia w 1241 roku. Kiedy miasto zostało zajęte przez najeźdźców, część wrocławian postanowiła bronić się poza murami obronnego grodu. Podanie głosi, że Czesław modlił się o ocalenie miasta wychodząc często na jego wały i zachęcając dzielnych obrońców do oporu. Gdy Wrocław wyszedł obronną ręką z tej wojennej zawieruchy, mieszkańcy przypisywali uratowanie miasta modlitwom Czesława. Zaraz po śmierci zaczął odbierać cześć jako święty. Ciało bł. Czesława spoczywa w dominikańskim kościele św. Wojciecha w osobnej kaplicy. Kiedy w czasie zdobywania Wrocławia w roku 1945 cały kościół legł w gruzy, zachowała się jedynie ta właśnie kaplica.
20 lipca w kalendarzu
1797 – pierwsze publiczne wykonanie „Mazurka Dąbrowskiego”;
1944 – nieudany zamach na Adolfa Hitlera w „Wilczym Szańcu” koło Rastenburga (obecnego Kętrzyna);
2013 – ingres bp. Jana Wątroby do katedry w Rzeszowie;
2019 – ingres bp. Piotra Sawczuka do katedry w Drohiczynie.
19 lipca – Św. Makryna Młodsza
Makryna urodziła się w Cezarei Kapadockiej około 327 roku. Po śmierci narzeczonego zajęła się wychowywaniem młodszego rodzeństwa. Spośród dziewięciorga rodzeństwa trzech braci zostało świętymi: Bazyli Wielki, Piotr – biskup Sebasty i Grzegorz – biskup Nyssy. Prowadziła z domownikami życie na pół klasztorne. Św. Grzegorz z Nyssy napisał o niej wspomnienie, w którym przekazał modlitwę św. Makryny na łożu śmierci.
19 lipca w kalendarzu
1569 – książę pruski Albrecht Fryderyk Hohenzollern złożył hołd lenny królowi Zygmuntowi II Augustowi;
1655 – wojska szwedzkie wkroczyły na teren Polski – rozpoczął się Potop Szwedzki;
1863 – we Lwowie została podpisana Concordia – umowa pomiędzy biskupami rzymskokatolickimi a greckokatolickimi;
1945 – przed kościołem św. Krzyża w Warszawie ponownie ustawiono figurę Chrystusa dźwigającego krzyż, zniszczoną w czasie wojny;
1954 – rozpoczęła się pierwsza oaza, która zapoczątkowała Ruch Światło-Życie;
1957 – ur. biskup greckokatolickiej diecezji wrocławsko-koszalińskiej Włodzimierz Juszczak.
18 lipca – Św. Szymon z Lipnicy
Szymon urodził się około 1438-1440 r. w Lipnicy. Po ukończeniu Akademii Krakowskiej wstąpił do bernardynów, których do Polski cztery lata wcześniej sprowadził św. Jan Kapistran. Szymon musiał wyróżniać się cnotą, wiedzą i powagą, skoro już w roku 1465 – w kilka lat po święceniach – został wybrany gwardianem konwentu w Tarnowie. W dwa lata później pełnił w Krakowie urząd kaznodziei. Obowiązek ten miał sprawować przez kilkanaście lat, bo aż do śmierci (1467-1482). Szymon był nie tylko kaznodzieją zakonnym, ale przede wszystkim katedralnym. Kazania w katedrze wygłaszano do elity umysłowej Krakowa w języku łacińskim. W zakonie odznaczał się surowością życia, nabożeństwem do Najświętszego Sakramentu i Matki Bożej. Umarł posługując chorym, podczas zarazy w Krakowie 18 lipca 1482 r. Pogrzeb odbył się w tym samym dniu w godzinach wieczornych. W 1488 r. bł. Władysław z Gielniowa, na podstawie specjalnego breve papieża Innocentego VIII dokonał przeniesienia relikwii Szymona do osobnej kaplicy kościoła, co było wówczas uważane za formalną beatyfikację. Grobowiec Szymona nawiedzali liczni pielgrzymi. Zaraz po jego śmierci miało miejsce aż 377 cudownych uzdrowień i łask.
18 lipca w kalendarzu
1323 – kanonizacja Tomasza z Akwinu;
1482 – zm. Szymon z Lipnicy;
1815 – bitwa pod Waterloo;
1870 – podczas Soboru Watykańskiego I ogłoszono dogmat o nieomylności papieża;
2020 – sakra abp. Henryka Jagodzińskiego, obecnie nuncjusza apostolskiego w RPA i i Lesotho.